etat:
- dowódca batalionu - 1 podpułkownik, 1 pistolet osobisty,
- kierowca samochodowy - 1 st. pancerny, 1 kbk bagnetem,
- ordynans osobisty - 1 pancerny, 1 kbk z bagnetem,
pojazd:
- 1 samochód osobowo-terenowy Laffly S15R.
Opracowali: Marek Gabryszuk, Robert Wasilczuk, ppłk Krzysztof Gaj 1)
etat:
pojazd:
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
etat:
pojazdy:
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
|
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
etat:
pojazd:
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
etat:
pojazdy:
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
|||
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
UWAGI:
Drużyna dzieliła się na 3 czteroosobowe patrole, każdy w składzie: dowódca, celowniczy rkm, 2 kierowców, 2 motocykle. Dowódca drużyny był jednocześnie dowódcą pierwszego patrolu.
etat:
pojazdy:
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
etat:
pojazd:
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
etat:
pojazd:
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Samochód radio pozyskano z nadwyżki sprzętowej 10 BK. W etacie typu pojazdu i radiostacji nie określono, jednak ze względu na liczebność patrolu i jednostkę, z której otrzymano pojazd, należy wykluczyć inne typy sprzętu.
etat:
pojazd:
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Funkcje i zadania telefonistów:
Telefoniści przy budowie linii przyjmowali doraźnie funkcję tyczkowego, kablowego-zwijakowego. Łączność telefoniczna była rozwijana "w dół" do kompanii. Po zbudowaniu linii posterunek telefoniczny przy pododdziale był nazywany "stacją telefoniczną", natomiast posterunek przy dowództwie baonu, w którym linie spinane były w sieć za pomocą łącznicy - "centralą telefoniczną".
Pojazdy:
Samochodów typowych zabrakło. W ramach uzupełnienia przez II DOK, brakujące samochody przydzielono, ale nie były to już wersje specjalne, lecz zwykłe samochody ciężarowe. Za najbardziej prawdopodobne należy uznać, że były to pojazdy o ładowności do 2 ton, typu PF 621, czyli takie jak na rysunku.
Materiał łączności:
Należność materiału łączności patroli nie jest znana. Prawdopodbnie był to standardowy zestaw patrolowy typ I, czyli III-35.
Co najmniej jeden z patrolów musiał też dysponować łącznicą telefoniczną.
etat:
pojazd:
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
etat:
pojazd:
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
etat:
pojazd:
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Pojazdy etatowe w plutonie OPL
Etat przewidywał „samochód ciężarowy o kategorii ładowności do 1 tony”, natomiast w załączniku do arkusza z etatem, czyli tabeli pokrycia samochodowego, wymienia się „samochód spec. PF 508/518 pod ckm”. Według tego dokumentu pojazdów etatowych dla plutonu OPL nie udało się wygospodarować! Batalion po mobilizacji miał być uzupełniony w oparciu o zapasy Dowództwa Okręgu Korpusu II – Lublin, i już po wymarszu z garnizonu uzupełnienia takie dostał. Samochodów specjalnych typu PF 508/518, ani ciężarowych PF 618 jednak się nie wymienia. Szczegółów o przydziale środków transportu do plutonu OPL brak, ale najprawdopodobniej do przewozu ckm-ów zastosowano samochody ciężarowe PF 621L.
![]() |
![]() |
![]() |
etat:
pojazdy:
|
|||||||||
|
|||||||||
|
|||||||||
|
UWAGI:
W podanym etacie nie wyszczególniono żadnego podziału wewnętrznego kwatermistrzostwa.
21 batalion czołgów lekkich miał w etacie jednego sanitariusza więcej niż 1 i 2 batalion czołgów.
Niestety założenia systemu funkcjonowania służby sanitarnej w broni pancernej są na tyle słabo opisane, że szczegółów należy się tylko domyślać. Ogólny system funkcjonowania służby zdrowia w WP, polegał na tym, że ewakuację rannych przeprowadzano „na siebie”, tzn. patrole sanitarne na szczeblu kompanii ewakuowały rannych z pola walki (tych, którzy byli niezdolni do samodzielnego wycofania się na tyły), na noszach do tzw. „gniazd rannych”, organizowanych na tyłach kompanii.
Po udzieleniu pierwszej pomocy (założeniu opatrunku osobistego) i wstępnej selekcji, ranni wymagający dalszej pomocy byli transportowani do batalionowych punktów opatrunkowych (BPO). Lekko ranni – do punktów tych udawali się samodzielnie, zabierając ze sobą karabin i 5 nabojów, ciężej ranni - na noszach przez kompanijny patrol sanitarny, za pomocą środków transportowych służby zdrowia lub powracającego, pustego transportu zaopatrzeniowego.
BPO był rozwijany przez lekarza batalionu. W punkcie tym lekarz batalionu miał do dyspozycji podoficera sanitarnego i patrol sanitarny. O miejscu rozwinięcia batalionowego punktu opatrunkowego powiadamiano wszystkie pododdziały, naczelnego lekarza pułku i szefa sanitarnego dywizji.
Lekarz przeprowadzał podstawowe czynności medyczne i proste zabiegi chirurgiczne, określane ogólnie, jako „zaopatrywanie rannych”. Przez zaopatrywanie rannych należy rozumieć oczyszczanie ran, usuwanie ciał obcych i odłamków kości, podwiązywanie naczyń krwionośnych, a także
dokonywanie amputacji, jeśli trzeba było „dokończyć” np. po odłamku. Po „zaopatrzeniu” lekarz dokonywał kolejnej selekcji. Ranni wymagający ewakuacji do szpitali polowych kierowani byli do tzw. „stacji wozów” (sanitarnych), którą organizował w bezpośredniej bliskości BPO oddział sanitarny związku taktycznego. W tym momencie rola służb batalionu się kończyła.
Specyfika broni pancernej powodowała, że już na pierwszy rzut oka widoczne są pewne odstępstwa od ogólnie przyjętych zasad. Po pierwsze nie ma rozwiniętej służby sanitarnej w kompaniach czołgów. Jest to z jednej strony zaskakujące, z drugiej warto zauważyć, że bezpośrednio walczą na linii tylko załogi czołgów, czyli w sumie 147 ludzi, to jest mniej niż walczących w standardowej kompani piechoty.
Zgodnie z „Regulaminem Broni Pancernej” (Punkt 197. Ewakuacja rannych i opieka lekarska):
„Opiekę lekarską zapewnia lekarz batalionu. Rannych na polu walki przekazują jednostki czołgów zasadniczo współdziałającym lub napotkanym oddziałom broni pieszych lub konnych; w wyjątkowych wypadkach mogą ewakuować swych rannych do najbliższych punktów opatrunkowych piechoty.
Pusty tabor batalionu czołgów należy wykorzystać do ewakuacji rannych z pola walki. Do ewakuacji rannych i chorych lekarz batalionu dysponuje patrolem sanitarnym i samochodem sanitarnym.”
Stan osobowy: |
|
|||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Uzbrojenie: |
4 c.k.m. wz.30, 3 r.k.m. wz.28, 73 karabinki z bagnetem, 21 pistoletów, 26 bagnetów, 4 pistolety osobiste oficerów nie figurowały w etacie i ewidencji kompanii. |
|||||||||||
Wyposażenie: |
3 samochody osobowo-terenowe 8 samochodów ciężarowych kategorii ładowności „do 1 tony”, 4 samochody ciężarowe kategorii ładowności. „do 2 ton”, 1 samochód radio PF 618, 1 ambulans sanitarny, 12 motocykli z koszem. |
Przybyli do baonu wraz z czołgami w lipcu i przebywali w nim, jako doradcy. Formalnie w ewidencji baonu nie figurowali.
Instruktorzy byli współtwórcami poprawek do etatu i z całą pewnością przebywali w baonie na trzy tygodnie przed wybuchem wojny (mjr Malagutti i por. de Forment). Ich obecność w baonie w trakcie kampanii jest niepotwierdzona.