Pułk kawalerii - Drużyna pioniersko-gazowa z 1939

Etat mobilizacyjny i historia reorganizacji pionierów na podstawie danych uzyskanych od Juliusza S.Tym 1)

drużyna pioniersko-gazowa

Etat
Stan osobowy 1 podoficer, 13 szeregowców
Uzbrojenie: 14 karabinków (kbk),12 szabel
Konie: 12 koni pod siodło (W1), 2 konie juczne (W1),
5 koni pociągowych (taczanka prawdopodobnie W1, wóz T lub W1), razem 19
Wyposażenie: 1 taczanka przeciwgazowa, 1 wóz sprzętowy
podległość taktyczna: bezpośrednim przełożonym drużyny był oficer broni i gazowy pułku
podległość gospodarcza: szwadron gospodarczy pułku (przed mobilizacją drużyna dowódcy pułku)
inna nazwa:  w oficjalnych dokumentach drużyna występuje też pod nazwą:
drużyna pioniersko-przeciwgazowa
Znane odstępstwa
Według J.Wielhorskiego w 14 Pułku Ułanów pionierzy przewozili swój sprzęt na dwukółce.2) 
Pionier siedzący na dwukółce obok woźnicy nie był uzbrojony w szablę. Najbardziej prawdopodobne, że dwukółka zastępowała taczankę.
Muszę nadmienić, że w przypadku drużyny pioniersko-gazowej J.Wielhoerski popełnił błąd. Prawdopodobnie powołał się na etaty wojenne z 1936 roku, które przewidywały w pułku kawalerii sekcję pionierów (6 pionierów i 8 koni).
biedka
Reorganizacja w latach 30
sekcja pionierów
(do 1936)
  Etat wojenny z 1936 roku przewidywał sekcję pionierów w według etatu:
- 6 pionierów (sekcyjny, 2 pionierów, 3 koniowodów)
- 8 koni (2 juczne)
reorganizacja
(od jesieni 1937
 do wiosny 1938)
  Na podstawie rozkazu z lutego 1936 rozpoczęto zakrojony na szeroką skalę program rozbudowy pododdziałów pionierskich w brygadach kawalerii. Najpierw tytułem próby rozpoczęto reorganizację w Mazowieckiej Brygadzie Kawalerii: w 2 szwadronie pionierów sformowano pluton chemiczny, a w 1 pułku szwoleżerów drużynę pioniersko-gazową.
Zmiany te doprowadziły jednolitego stanu wszystkie 11 brygad. W każdej funkcjonował szwadron pionierów w składzie: dowódca z pocztem i drużyną dowódcy, pluton pionierów (zwany "plutonem minowym") i pluton pionierów chemiczny. Wyłącznie czas szkolenia specjalistycznego w szwadronie pionierów rozwijany był 3 pluton, który składał sie z 3 lub 4 pułkowych drużyn pioniersko-gazowych
drużyna pioniersko-gazowa
(po reorganizacji)
  Etat pokojowy po zakończeniu reorganizacji:
- dowódca-podoficer, 2 kaprali, 7 szeregowców, 2 woźniców
- 10 koni wierzchowych, 1 koń juczny, 5 koni pociągowych, taczanka obrony przeciwgazowej, wóz sprzętowy
zmiany z sierpnia 1939   Etat pokojowy:
- dowódca (plutonowy), 13 szeregowców
- 14 koni wierzchowych, 2 koni pociągowych, 1 wóz sprzętowy

 

  • 1) Juliusz S.Tym, korespondencja
  • 2) Janusz Wielhorski, Seria pięciu artykułów na temat organizacji pułku kawalerii wg etatu mobilizacyjnego z września 1939, które ukazały w latach 1959 - 1968 w piśmie "Przegląd Zrzeszenia Kół Pułkowych Kawalerii", (później zmiana nazwy na "Przegląd Kawalerii i Broni Pancernej") Materiały zebrał i dostarczył wraz z komentarzami Krzysztof Gebhardt.