WOJSKO POLSKIE - struktury organizacyjne

z 243

Pułk Piechoty - baon strzelecki - kompania strzelecka (etat nr 13)

rysunki: Marek Gabryszuk

Na podstawie etatu z dokumentów z CAW:

  • Organizacja pułku piechoty na stopie wojennej L.Dz3001/org./mob. 8 marca 1936. Etat przekazał Kamil Stepan.
  • Z uwzględnieniem poprawki do planu mobilizacyjnego "W2" L.Dz.2700/org.mob.38. Poprawkę przekazał Kamil Stepan.

 

Schemat kompanii
Schemat kompanii
Kompania strzelecka pułku piechoty
Kompania strzelecka pułku piechoty

Charakterystyka etatu

W organizacji z 1936 roku założono, że strzelcy walczący w I linii, tzw. "bagnety" będą przezbrojeni z karabinków (kbk) w karabiny (kb).

W plutonach strzeleckich wprowadzono etat strzelca wyborowego uzbrojonego w karabin (kb). W rzeczywistości strzelec wyborowy był uzbrojony w karabin przeciwpancerny wz.35, który został utajony.

Z plutonów strzeleckich skreślono granatniki, które zgrupowano w sekcji granatników na poziome kompanii. Na dowódcę sekcji wyznaczono podoficera i przydzielono biedkę, co poskutkowało odciążeniem biedek plutonów strzeleckich. 

W drużynach strzeleckich wyznaczono etatowego zastępcę dowódcy drużyny.

WyszczególnienieRanga: specjalnośćKonie, środki przewozowe i sprzętUzbrojenie
1. Dowódca kompanii
  
  • kapitan: dca kompanii strzeleckiej
  • koń wierzchowy
 
 ordynans osobisty
  • strzelec: strzelec
 
  • 1 kbk z bagnetem
2. Poczet dowódcy

 

obserwatorzy
  • kapral: obserwator I
  • st. strzelec: strzelec
 
  • 2 kbk z bagnetem
gońcy - trębacze
  • st. strzelec: strzelec
  • 2 strzelców: strzelec
 
  • 3 kbk z bagnetem
sekcja sanitarna[1]
 dowódca sekcji
  • kapral: sanitariusz
 
  • 1 bagnet
5 sanitariuszy
  • st. strzelec: sanitariusz
  • 4 strzelców: sanitariusze
  • 2 pary noszy
  • 5 bagnetów
3. Sekcja granatników

 

sekcyjny
  • sierżant: granatnik
 
  • 1 pistolet zastąpiony 1 kbk z bagnetem
granatnikowi
  • kapral: granatnik
  • 2 st. strzelców: granatniki
 
  • 3 kbk z bagnetem
celowniczowie
  • 3 strzelców: granatniki
 
  • 3 granatniki, 3 bagnety

amunicyjni

  • 6 strzelców: strzelcy
 
  • 6 kbk z bagnetem
biedka amunicyjna
 woźnica
  • strzelec: strzelcy
  • koń pociągowy taborowy
  • biedka
  • 1 kbk z bagnetem
4. Plutony strzeleckie
 

I pluton

 dowódca plutonu
  • porucznik/podporucznik: dca plutonu strzeleckiego
  
 ordynans osobisty
  • strzelec: strzelec
 
  • 1 kbk z bagnetem
zastępca dowódcy plutonu
  • sierżant: strzelec
 
  • 1 pistolet zastąpiony 1 kbk z bagnetem
obserwator
  • kapral: obserwator I
 
  • 1 kbk z bagnetem
strzelec wyborowy[2]
  • st. strzelec: strzelec wyborowy
 
  • 1 kb z bagnetem (w etacie) w rzeczywistości kb ppanc. wz. 35
1-wsza drużyna
 drużynowy
  • plutonowy: strzelec
 
  • 1 kb z bagnetem
zastępca drużynowego
  • kapral: strzelec
 
  • 1 kb z bagnetem
obsługa r.k.m.
 karabinowy
  • st. strzelec: strzelec
 
  • 1 kbk z bagnetem
celowniczy
  • strzelec: celowniczy r.k.m.
 
  • 1 r.k.m. + bagnet
2 amunicyjnych
  • 2 strzelców: strzelec
 
  • 2 kbk z bagnetem
strzelcy[3]
  • 2 st. strzelców: strzelcy
  • 11 strzelców: strzelcy
 
  • 13 kb z bagnetem
2-ga drużyna jak 1-wsza
3-cia drużyna jak 1-wsza
biedka amunicyjna plutonu
woźnica
  • strzelec: strzelec
  • koń wierzchowy taborowy
  • biedka
  • 1 kbk z bagnetem
 II-gi pluton jak I-wszy
III-gi pluton jak I-wszy[4]
5. Drużyna gospodarcza

 

 

sierżant - szef

  • st. sierżant: strzelec
  • rower
  • 1 pistolet zastąpiony 1 kbk z bagnetem
podoficer broni i gazowy
  • plutonowy: strzelec
 
  • 1 kbk z bagnetem
podoficer gospodarczy
  • plutonowy: administracja
 
  • 1 kbk z bagnetem
kuchnia polowa
 2 kucharzy
  • st. strzelec: kucharz
  • strzelec: kucharz
 
  • 2 kbk z bagnetem
jezdny i woźnica
  • strzelec: jezdny
  • strzelec: taboryta
  • 4 konie pociągowe taborowe
  • kuchnia polowa 4-konna
  • 2 kbk z bagnetem
tabor
 3 woźniców
  • 3 strzelców: taboryta
  • 6 koni pociągowych taborowych
  • 3 wozy taborowe:
    • wóz przykuchenny
    • wóz amunicyjny
    • wóz kancelaryjno-bagażowy
  • 3 kbk z bagnetem
razem:

oficerowie: 4

podoficerowie: 31

  • 1 st. sierżant
  • 4 sierżantów
  • 11 plutonowych
  • 15 kaprali

szeregowcy: 191

  • 36 st. strzelców
  • 155 strzelców[5]

razem: 226

konie: 15
  •   koń wierzchowy
  •   14 koni pociągowych taborowych
środki przewozowe:
  •   3 wozy taborowe
  •   4 biedki [6]
  •   kuchnia polowa 4-konna
  • 3 granatniki
  • 9 r.k.m.
  • 138 kb z bagnetem
  • 61 kbk z bagnetem
  • 5 pistoletów
  • 19 bagnetów

Uwaga: zgodnie z tabelą należności materiału uzbrojenia 5 pistoletów zastąpiono 4 kbk z bagnetem i 1 bagnetem; Po tej poprawce:

  • 3 granatniki
  • 9 r.k.m.
  • 138 kb z bagnetem
  • 65 kbk z bagnetem
  • 19 bagnetów

jednak w komórkach arkusza z etatem wszystkie pistolety zastąpiono kbk z bagnetem, więc jest nieścisłość 1 kbk i 1 bagnetu

W razie zamiany wozów taborowych na jednokonne należy przyjąć je w podwójnych ilościach, wtedy etat zwiększy się o 3 strzelców-woźniców i 3 kbk z bagnetem.

Biedka plutonu

Woźnica pieszo prowadził konia z biedką. Biedka amunicyjna plutonu strzeleckiego służyła głównie do przewozu amunicji i osprzętu dla ręcznych karabinów maszynowych. W przypadku braku biedki należało zarekwirować wóz 1-konny.

Szczegóły załadowania biedki są znane z instrukcji z 1933roku. W roku 1936 zmieniono etaty pułku piechoty i w związku z powyższym w instrukcji musiały nastąpić zmiany. Rekonstrukcja stanu załadowania po dostosowaniu do nowych etatów:

Stan załadowania biedki amunicyjnej plutonu strzeleckiego
L.p.Rodzaj ładunkuilość
w sztukach
ilość
w jed. ładunkowych
ciężar jedn. ładunkowejciężar ogółem
1amunicja do r.k.m w magazynkach spakowanych w torby (nabój "S")1600 naboi w 80 magazynkach5 skrzynek po 16 magazynków14,070,0
2amunicja do r.k.m w magazynkach spakowanych w torby (nabój "S" i "P")320 naboi w 4 magazynkach + 240 nabojów w 16 pudełkach1 skrzynka10,710,7
3amunicja do r.k.m (w pudełkach po 15 sztuk)1260 (w 84 pudełkach)1 skrzynka38,038,0
4amunicja do granatnika /skreślona/   00,0
5lufa zapasowe do r.k.m z futerałem3futerał na 3 lufy 10,0
6lawetka do strzelania p-lot. (statyw trójnożny pod r.k.m.)11ok 10kg10
7skrzynka konserwacyjna do r.k.m /skreślona/1 zestaw Nr 211 skrzynka 0,0
8plutonowe płachty wytyczające2 0,51,0
9tornistry (3 celowniczych r.k.m, 1 strzelca wyborowego)4 1456,0
 RAZEM   144,0

 

Łączny zapas amunicji do rkm w plutonie wynosił 4620 naboi, tj 3,08 JO na karabin. Z tego w magazynkach powinno być załadowane 2 JO (faktycznie 2,08), a pozostałe naboje w paczkach po 15 sztuk. Z tej liczby przy broni było przenoszonych 0,96 JO - zobacz uwagi do drużyny strzeleckiej), a pozostałe znajdowały się na biedce. Razem na biedce przewożono 1680 naboi w 84 magazynkach, oraz 1500 naboi w paczkach.

Broń i amunicja drużyny

  • Dowódca, zastępca oraz 13 strzelców zaliczani byli do żołnierzy walczących, tzw. "bagnetów". Żołnierze walczący mieli przy sobie po 3 JO do karabinów, tj. razem po 90 naboi. Czwarta JO dla żołnierzy walczących była przewożona na wozie amunicyjnym kompanii. Każdemu "bagnetowi" przysługiwał dodatkowo przydział granatów ręcznych: 2 zaczepne i 1 obronny.
  • Wyposażenie obsługi r.k.m. składało się z trzech zestawów:
    • zestaw nr 15 to karabin wz.28 z tłumikiem płomieni i lufą zapasową. Karabin nosił celowniczy, a lufa zapasowa była przechowywana na biedce w futerale (zobacz: stan załadowania biedki, punkt. 5). Ponadto w skład zestawu wchodziły 52 magazynki, z czego 24 znajdowały się "przy broni", a 28 na biedce (zobacz: jw., punkt 1 i 2).
    • Zestaw nr 16 to 8 szt. ładownic (4 lewe, 4 prawe), oraz 6 toreb na 5 magazynków każda.Wszyscy żołnierze obsługi r.k.m.: nosili po jednej parze ładownic, tj. po 6 magazynków (3 magazynki w ładownicy). Wyjątkowo celowniczy zamiast jednego magazynka przenosił w ładownicy niezbędnik. W marszu torby były złożone na biedce, ale w przypadku rozwinięcia plutonu do boju amunicyjni składali na biedkę plecaki, a zabierali torby. Zapas amunicji przy broni wzrastał wówczas do 1000 naboi, tj. 2 JO w 50 magazynkach (dodatkowo 2 magazynki były załadowane nabojami "P", które zabierano na osobny rozkaz).
    • Zestaw nr 17 to niezbędnik w brezentowym pokrowcu noszony w ładownicy przez celowniczego, oraz metalowy futerał na muszkę kołową i celownik przeciwlotniczy - noszony przez celowniczego w chlebaku.
    • Na pluton przewidziano tylko 1 trójnóg do strzelania p-lot. (nie wchodził on w skład żadnego zestawu). Trójnóg przewożono na biedce (zob. punkt 6).
  • Karabinowy i amunicyjni nosili do kbk z bagnetem po 2 JO, tj. po 60 naboi. Pozostałe dwie JO przewożone były na wozie amunicyjnym baonu

  • 1) W razie konieczności można było podzielić sekcję na 2 patrole sanitarne. Dowództwo 2-giego patrolu obejmował st. strzelec. Każdy patrol składał się wtedy z 1 sanitariusza i 2 noszowych niosących 1 parę noszy.
  • 2) Strzelec wyborowy był zakamuflowanym w etacie strzelcem karabinu p-panc. Karabin przeciwpancerny, jako broń tajna w etacie nie figurował, zamiast niego był zwykły kb z bagnetem. Strzelec wyborowy traktowany był jako żołnierz walczący, tzw "bagnet". Poza karabinem przysługiwał mu 2 granaty ręczne zaczepne i 1 granat ręczny obronny.
  • 3) Wśród nich znajdują się strzelcy wyborowi w ilości zależnej od wyszkolenia i posiadania kb wyborowych.
  • 4) Jednym z plutonów może dowodzić chorąży zawodowy lub podchorąży rezerwy i w tym wypadku odpada ordynans osobisty.
  • 5) W tym co najmniej 2 szewców.
  • 6) Biedki mogą być zastąpione wozami taborowymi jednokonnymi.
PRZYPISY
z 243
generate time: 0.317 s, memory: 16.83