WOJSKO POLSKIE - struktury organizacyjne

z 243

Batalion czołgów lekkich (7TP) - Kompania techniczno-gospodarcza z 1939

Opracowali: ppłk Krzysztof M.Gaj, Robert Wasilczuk, Marek Gabryszuk [1]

WyszczególnienieFunkcja - rangaŚrodki przewozowe i sprzętUzbrojenie
Dowódca kompanii
  
  • dowódca kompanii (jednocześnie oficer techniczny batalionu) - kapitan
  • kierowca samochodu - st.pancerny
  • ordynans osobisty - pancerny,
  • samochód osobowo-terenowy (PF 508-III Łazik)
  • 2 kbk wz.98
Pluton techniczny
 dowódca plutonu
  
  • dowódca plutonu - kapitan/porucznik
  • ordynans osobisty
 
  • 1 kbk wz.98
podoficerowie
  • pdf. sprzętowy - st.sierżant, pistolet wz.35
  • pom. pdf. sprzętowego
  • pdf. materiałów pędnych
 
  • 1 kbk wz.98
  • 2 pistolety wz.35
Środka transportu nie określono - należy przypuszczać, że pdf.sprzętowy do transportu wykorzystywał jeden z samochodów pod części wymienne, podoficer materiałów pędnych - jedną z cystern, a dowódca plutonu i ordynans - według decyzji dowódcy plutonu.
warsztaty reperacyjne
 dowódcy warsztatów
  • 2 dowódców warsztatów - mechaników czołgowych - 2 sierżantów
 
  • 2 pistolety wz.35
mechanicy samochodowi
  • 6 mechaników samochodowych - 2 sierżantów, 4 plutonowych
 
  • 4 kbk wz.98
  • 2 pistolety wz.35
elektromechanicy
  • 2 elektromechaników - plutonowy, kapral
 
  • 2 kbk wz.98
tokarze
  • 2 tokarzy - 2 kaprali
 
  • 2 kbk wz.98
spawacze
  • 2 spawaczy - 2 kaprali
 
  • 2 kbk wz.98
kowale
  • 2 kowali - 2 st.pancernych
 
  • 2 kbk wz.98
ślusarze
  • 2 ślusarzy - 2 st.pancernych
 
  • 2 kbk wz.98
kierowcy
  • 3 kierowców - 3 pancernych
  • 2 warsztaty na ciężarówkach (PF 621L)
  • samochód-elektrownia (PF 621L)
  • przyczepa-agregat prądotwórczy EC-1
  • 3 kbk wz.98

Środka transportu nie określono - na samochodach warsztatach i częściowo na samochodach ciężarowych pod części wymienne (kabiny PF 621L były 3-miejscowe).

Pluton gospodarczy
 dowódca plutonu - szef kompanii
  • st. sierżant
 
  • 1 pistolet wz.35
pdf. gospodarczy
  • sierżant
 
  • 1 pistolet wz.35
szewcy, krawcy
  • 3 szewców - st. pancerny, 2 pancernych
  • 3 krawców - 3 pancernych,
  • 3 komplety materiału szewsko-krawieckiego (około 18kg każdy)
  • 6 kbk wz.98
kierowca samochodu kancelaryjno-bagażowego
  • kierowca - pancerny
  • samochody ciężarowe do 2 ton (PF 621L)
  • 1 kbk wz.98
kuchnia
  • st.kucharz - st.pancerny
  • 3 kucharzy (w tym kucharz stołowni oficerskiej) - 3 pancernych
  • kierowca samochodu przykuchennego - pancerny
  • samochody ciężarowe do 2 ton (PF 621L)
  • kuchnia polowa wz.31/Sam.typ I (o wydajności do 230 porcji jednorazowo)
  • 5 kbk wz.98

Normatywny zapas żywności na samochodzie przykuchennym: 574 kg (porcja "W", porcja "R" i dodatek "d.w."), w tym: 

  • porcja podstawowa 362,8 kg (chleb żołnierski, suchary, konserwa mięsna, jarzyna twarda, słonina, cebula świeża, cukier, konserwy kawowe i inne)
  • z eksploatacji 147,7 kg (ziemniaki)
  • dowożone 63,3 kg (mięso wołowe)

Kuchnia obsługiwała też dowództwa batalionu oraz plutony pozakompanijne.

załogi zapasowe
 żołnierze załóg zapasowych
  • 32 żołnierzy załóg zapasowych:
    • sierżant
    • 2 plutonowy
    • 4 kaprali
    • 7 st.pancernych
    • 18 pancernych
 
  • 2 ckm wz.30 (do OPL)
  • 31 kbk wz.98
  • 1 pistolet wz.35
kierowcy samochodów
  • 2 kierowców - 2 pancernych
  • 2 samochody ciężarowe do 2 ton (PF 621L)
  • 2 kbk wz.98
tabor
 załogi ciągników ewakuacyjnych
  • 3 kierowców ciągnika - 3 plutonowych
  • 3 pomocników kierowców ciągnika - 3 st.pancernych
  • 3 ciągniki gąsienicowe C7P
  • 3 przyczepy ewakuacyjne
  • 6 kbk wz.98
kierowcy cystern
  • 4 kierowców samochodów cystern - 4 pancernych
  • 4 cysterny lub samochody ciężarowe do 2 ton z beczkami do przewozu paliwa (typowe cysterny: PF 621L lub Ursus)
  • 3 przyczepki paliwowe
  • 4 kbk wz.98
kierowcy samochodów
  • 21 kierowców samochodów do 2 ton - 21 pancernych
  • 21 samochodów ciężarowych do 2 ton
  • 21 kbk wz.98
Spośród 21 samochodów do 2 ton (PF 621L):
  • 1 samochód był przeznaczony pod sprzęt techniczny uzbrojenia i łączności
  • 10 samochodów było przeznaczonych sprzęt techniczny czołgowo-samochodowy
  • 10 samochodów było przeznaczonych do transportu amunicji
razem:

oficerowie: 2

szeregowi: 106

  • 2 st.sierżantów
  • 7 sierżantów
  • 11 plutonowych
  • 17 st.pancernych
  • 60 pancernych
  • samochód osobowo-terenowy
  • 25 samochodów ciężarowych do 2 ton
  • 4 samochody - cysterny
  • 2 samochody - warsztaty
  • samochód - elektrownia z agregatem EC-1 na przyczepie
  • 3 ciągniki gąsienicowe C7P z przyczepami ewakuacyjnymi (7-tonowymi)
  • kuchnia polowa
  • 3 przyczepy paliwowe
  • 2 ckm wz.30
  • 97 kbk wz.98
  • 9 pistoletów wz.35

Kompania techniczno-gospodarcza
Kompania techniczno-gospodarcza

Warsztaty reperacyjne

Prawdopodobny, ale nie poparty danymi z etatu, to podział warsztatu na trzy zespoły:

  • obsadę dwóch warsztatów, każdy w składzie:
    • dowódca warsztatu,
    • 3 mechaników samochodowych,
    • tokarza,
    • spawacza,
    • kowala,
    • ślusarza
    • kierowcy z pojazdem warsztatowym
  • obsługę elektrowni:
    • 2 elektromechaników
    • kierowcę z elektrownią polową

Samochód-elektrownia na podwoziu 621L, z obniżonym nadwoziem. Silnik 122B sprzężony z prądnicą prądu stałego 23kW, 115V, tablica rozdzielcza, ładowanie akumulatorów, podręczny warsztat elektrotechniczny, spawarka prądu stałego. Przeznaczenie: zasilanie 2 samochodów-warsztatów, oświetlenie terenu Baonu Pancernego, ładowanie akumulatorów, spawanie elektryczne, zasilanie pompy do mycia sprzętu, warsztat elektrotechniczny.

Agregat EC-1 na przyczepie służył do awaryjnego rozruchu czołgów.

Samochody warsztatowe. Niestety nie udało się ustalić, czy samochody warsztatowe budowane na potrzeby Dowództwa Broni Pancernej otrzymały oficjalne oznaczenia (wzór). Można było przypuszczać, że to samochody warsztatowe wz.38, ale po weryfikacji okazało się, że pojazdy tak oznaczone były budowane na potrzeby artylerii przeciwlotniczej i miały inne wyposażenie. Pojazdy dla broni pancernej prawdopodobnie żadnej odrębnej sygnatury nie otrzymały, dlatego prawidłowe jest ogólne określenie "samochód warsztatowy". Samochód warsztatowy miał specjalnie przystosowane nadwozie: podwyższone burty boczne otwierały się na dół tworząc podest do pracy, dach był z nasmołowanego brezentu. Na skrzyni ładunkowej były zamocowane maszyny, tak ustawione, żeby można je było obsługiwać z pomostów. W skład typowego wyposażenia wchodziły:

  • tokarnia typu "Pionier",
  • szlifierka,
  • wiertarka,
  • szlifierka do zaworów (specjalna),
  • agregat prądotwórczy typu "Mocarz"
  • stół warsztatowy z imadłem i szufladkami z narzędziami.

Pewne wątpliwości budzi, czy agregaty "Mocarz" zostały zainstalowane na wszystkich pojazdach warsztatowych. Z dokumentów wynika, że zalecono zainstalowanie tych agregatów, ale o wykonaniu zalecenia brak danych. Sprawa wyposażenia w "Mocarza" warsztatów znajdujących się akurat w etacie 1 i 2 batalionu czołgów jest niejasna. Wątpliwość wynika z obecności w etacie elektrowni polowej.

Inne wyposażenie samochodu-warsztatu na samochodzie PF 621L to:

  • butla na tlen 6m3 (1,75m3) - 1 szt.,
  • butla na acetylen 5kg (1,75m3) - 1 szt.,
  • ładownia akumulatorów - 1 egz.,
  • tokarka - 1 egz.,
  • urządzenie dźwigowe 500kg - 1 egz.,
  • wiertarka - 1 egz.,
  • szlifierka - 1 egz.,
  • kuźnia polowa - 1 kpl.,
  • narzędzia blacharskie - 1 kpl.,
  • narzędzia stolarskie - 1 kpl.,
  • narzędzia tapicerskie - 1 kpl.,
  • narzędzia ślusarsko-monterskie - 1 kpl.

Dane o wyposażeniu samochodów-warsztatów wg instrukcji: Zestawy materiału pancernego i samochodowego, cz. II (Br. Panc. 4/1937), Warszawa 1937.

Cysterny

W przypadku zastosowania typowych cystern na podwoziu PF 621L, miały one następującą charakterystykę: 2 zbiorniki po 900 dm3 na paliwo i 10 kanistrów po 20 dm3 na olej silnikowy. Prócz tego samochód posiadał na wyposażeniu 2 kanistry po 20 dm3 na paliwo i 2 kanistry po 5 dm3 na olej silnikowy na potrzeby własne. 200 dm3 oleju silnikowego dla zaopatrywanych pojazdów przewożonych było w kanistrach. Potrzeba zastosowania kanistrów, a nie np. 1 zbiornika wynikała z tego, że w batalionie stosowano różne oleje silnikowe. Wg należności normatywnej było to: latem - 613 dm3 oleju typ II, 70 dm3 oleju typ III, 176 dm3 oleju typ IV oraz 55 dm3 oleju typ Vs; zimą - 613 dm3 oleju typ I, 246 dm3 oleju typ II oraz 55 dm3 oleju typ IIIs.

Przyczepy paliwowe miały możliwość przewożenia paliwa w ilości 600 dm3 (3 beczki po 200 dm3) oraz innych produktów MPS w ilości 100 dm3 (2 beczki po 50 dm3). Pod pojęciem "inne produkty MPS" należy rozumieć: oleje silnikowe oraz oleje przekładniowe (normatywna należność na batalion - 130 dm3) i naftę (normatywna należność na batalion - 277 dm3).


  • 1) Korespondencja. Zobacz na głównej stronie batalionu.
PRZYPISY
z 243
generate time: 0.202 s, memory: 16.99