Na podstawie postów z forum https://www.dws.org.pl/viewtopic.php?f=56&t=2964
Jednostka ognia jest normą kwatermistrzowską zaopatrzenia w amunicje.[1]
Jednostka ognia (j.o.) jest to pewna ilość amunicji ustalona na konkretną pojedynczą [tj. pojedynczy egzemplarz] broń, celem ułatwienia kalkulacyj i obliczeń na wyższych szczeblach dowodzenia.
(...)
Jednostka ognia ustalona na daną broń, pomnożona przez ilość broni przewidywaną etatami wojennymi, tworzy jednostkę ogniową danej broni oddziału (plutonu, kompanji, baonu, pułku, dywizji).
Dozwolone zużycie (dzienna dotacja, przewidywane zużycie) amunicji wyrażone w jednostkach ogniowych określa wyższy dowódca zwykle na jeden dzień walki.
Dla podwładnego nie stanowi ono nieprzekraczalnej granicy zużycia amunicji, które jest całkowicie podyktowane potrzebami toczonego boju.
Dozwolone zużycie służy tylko do zorjentowania podwładnego, na jak wielkie uzupełnienie amunicji liczyć może w ciągu walki i stanowi ostrzeżenie, że w razie przekroczenia go następne działania (dzień walki) będzie musiał podjąć z niepełnem wyposażeniem w amunicję.
Aby ułatwić obliczenie ilości amunicji, w jaką należy wyposażyć oddział lub pododdział dla każdego wzoru broni (uwzględniając jego zastosowanie) WP wprowadziło ilość amunicji, która nazywana jest jednostką ognia (w skrócie JO). W wypadku zmiany ilości uzbrojenia kwatermistrzostwo od nowa sumowało ilość broni i wyliczało konieczną dla niej amunicję.
Tabela z jednostkami ognia obowiązującymi w roku 1939[2]
| rodzaj broni | amunicja | jednostka ognia | pocisk | % nabojów | ilość nabojów |
| pistolet | 9 mm | 20 | zwykły | 100% | 20 |
| kb, kbk | 7,92 mm | 30 | S (lekki) | 96% | 29 |
| P (przeciwpancerny) | 4% | 1 | |||
| rkm *), lkm | 7,92 mm | 500 | S (lekki) | 96% | 480 |
| P (przeciwpancerny) | 4% | 20 | |||
| ckm | 7,92 mm | 2000 | Sc (ciężki) | 86% | 1 720 |
| P (przeciwpancerny) | 10% | 200 | |||
| Ps (przeciwpancerno-świetlny) | 4% | 80 | |||
| ckm plot. i czołgowe **) | 7,92 mm | 2000 | Sc (ciężki) | 70% | 1 400 |
| P (przeciwpancerny) | 10% | 200 | |||
| Ps (przeciwpancerno-świetlny) | 20% | 400 | |||
| km lotniczy | 7,92 mm | 3780 | Sc (ciężki) | 66,7% | 2520 |
| Z (zapalający) | 33,3% | 1260 | |||
| działko wz.36 (ppanc) | 37 mm | 40 | przeciwpancerny | 80% | 32 |
| kruszący | 20% | 8 | |||
| działko wz.37 (czołg.) | 37 mm | 40 | przeciwpancerny | 35% | 14 |
| kruszący | 65% | 26 | |||
| działko wz.18 (czołg.) | 37 mm | 40 | przeciwpancerny | 35% | 14 |
| kruszący | 65% | 26 | |||
| działko wz.36 (plot.) | 40 mm | 200 | kruszący-świetlny | 100% | 200 |
| granatnik wz.35 | 46 mm | 20 | zwykły | 96% | 19 |
| wskaźnikowy | 4% | 1 | |||
| moździerz | 81 mm | 25 | dużej pojemności | 16% | 4 |
| małej pojemności | 80% | 20 | |||
| wskaźnikowy | 4% | 1 | |||
| armata wz.97 | 75 mm | 60 | wz.15 ładunek normalny | 58% | 35 |
| wz.15 ładunek zmniejszony | 15% | 9 | |||
| wz.17 | 15% | 9 | |||
| szrapnel | 10% | 6 | |||
| wskaźnikowy | 2% | 1 | |||
| zapalniki | 113% | 68 | |||
armata wz.02/26 (D.A.K)
| 75 mm | 60 | wz.15 ładunek normalny | 70% | 42 |
| szrapnel | 30% | 18 | |||
| zapalniki | 113% | 68 | |||
| armata wz.02/26 (Pułk Piech.) | 75 mm | 30 | wz.15 ładunek normalny | 48% | 14 |
| wz.15 ładunek zmniejszony | 30% | 9 | |||
| wz.17 | 10% | 3 | |||
| szrapne | 10% | 3 | |||
| wskaźnikowy | 3% | 1 | |||
| zapalniki | 113% | 34 | |||
| armata wz.37 (plot.) | 75 mm | 200 | kruszący | 100% | 200 |
| haubica wz.14/19P | 100 mm | 40 | kruszący | 100% | 40 |
| zapalniki | 113% | 45 | |||
| armata wz.13 | 105 mm | 40 | granat stalowy | 100% | 40 |
| ładunek miotający | 100% | 40 | |||
| zapalniki | 113% | 45 | |||
| armata wz.29 | 105 mm | 40 | granat stalowy | 98% | 39 |
| wskaźnikowy | 2% | 1 | |||
| ładunek miotający | 100% | 40 | |||
| zapalniki | 113% | 45 | |||
| armata dalekonośna | 120 mm | 40 | granat wydłużony | 50% | 20 |
| granat stalowy | 50% | 20 | |||
| ładunek miotający | 100% | 40 | |||
| zapalniki | 113% | 45 | |||
| haubica | 155 mm | 24 | granat wz.14 | 75% | 18 |
| granat wz.15 | 25% | 6 | |||
| ładunek miotający | 100% | 24 | |||
| zapalniki | 113% | 27 | |||
| moździerz | 220 mm | 9 | kruszący | 78% | 7 |
| półpancerny | 22% | 2 | |||
| ładunek miotający | 100% | 9 | |||
| zapalniki | 111% | 10 | |||
| granaty ręczne ***) | 3 | zaczepne wz.24 | 66,6% | 2 | |
| obronne wz.33 | 33,3% | 1 | |||
*) dla rkm wz. 28 dwa magazynki były ładowane częściową amunicją ppanc.: 11 nabojów P i 9 nabojów S **) Kolejność taśmowania nabojów: 1 x Ps, 4 x Sc, 1 x Ps, 1 x P, 3 x Sc ... ***) 15 JO na drużynę w kompani strzeleckiej, 8 JO na pluton liniowy kawalerii, 1 JO na załogę czołgu TK | |||||
Jednostka ognia nie wnikała we wszystkie szczegóły, np. czy karabin nosił woźnica, amunicyjny, czy też strzelec, godząc się na pewne uproszczenia.
Kolejna tabela przedstawia pakowanie i transport amunicji[3]
| Amunicja | ilość nabojów w skrzynce | masa skrzynki (kg) | teoretyczna pojemność wagonu *) |
| 9 mm nb P | 2 000 | 30,0 | 1 000 000 |
| 7,92 mm nb S, Sc, P, Ps, Z | 1260 | 37 - 39 | 472 500 |
| 37 mm nb Bofors | 5 | 9,0 | 8 335 |
| 37 mm nb Puteaux | 33 | 28,0 | 17 721 |
| 40 mm nb Bofors | 12 | 37,0 | 4 848 |
| 46 mm nb do granatnika | 32 | 35,5 | 12 960 |
| 75 mm granat | 4 | 41,0 | 1 460 |
| 75 mm szrapnel | 4 | 50,0 | 1 200 |
| 81 mm granat małej pojemności Stockes | 4 | 14,0 | 4 280 |
| 81 mm granat dużej pojemności Stockes | 10 | 86,2 | 1 740 |
| 100 mm granat | 3 | 55,0 | 816 |
| 105 mm granat | 3 | 53,0 | 846 |
| 105 mm ład.proch.w łusce | 15 | 100,0 | 1 875 |
| 120 mm granat | 1 | 20,0 | 750 |
| 120 mm ładunek prochowy | 32 | 111,0 | 4 320 |
| 155 mm granat | 1 | 43,0 | 348 |
| 155 mm ładunek prochowy | 45 | 131,0 | 4 590 |
| 220 mm granat | 1 | 140,0 | 107 |
| 220 mm ład.prochowy | 1 | 19,0 | 789 |
| zapalniki artyleryjskie | 30 | 11,0 | 40 890 |
| granaty ręczne zaczepne | 48 | 15,0 | 48 000 |
| granaty ręczne obronne | 24 | 16,0 | 22 776 |
| zapalniki do granatów ręcznych | 240 | -?- | 67 920 |
| świece dymne | 60 | 94,0 | 9 240 |
| 25mm nb do rakietnicy | 240 | 42,0 | 84 000 |
*) wagon kolejowy 15t | |||
Dla celów strategicznych przewidywalne zużycie amunicji w razie wojny określały założenia kalkulacje. Przykładowo dla dywizji piechoty walczącej na froncie zakładono:
- 5 dni walki słabej przy zużyciu dziennym 0,5 JO dywizyjnej piechoty i 1 JO artylerii
- 5 dni walki intensywnej przy zużyciu dziennym 1 JO dywizyjnej piechoty i 2 JO artylerii
- 5 dni marszów bez zużycia amunicji
Zapas amunicji dla armii i SGO był przygotowany w/g powyższych założeń na 15 dni wojny i był zdeponowany w składnicach leżących w pobliżu stacji rozdzielczych armii
- 1) Instrukcja zaopatrywania w amunicję pułku piechoty w polu – Projekt, Dep. Piechoty MSWojsk. L.240/tjn.stud.org.32 https://www.dws.org.pl/viewtopic.php?f=56&t=2964&st=0&sk=t&sd=a&start=375#p1511876 za Ryszard Rybka i Kamil Stepan
- 2) Dane organizacyjne i techniczne dla prac kwatermistrzowskich w polu, Warszawa 1939, Sztab Główny - Oddział IV, L.dz.1230/IV.Mob.39 za ppłk dr Krzysztof M. GAJ.
- 3) Przeciętna ładowność zasadniczych rodzajów amunicji i opakowań - CAW - I.303.3.699 za za ppłk dr Krzysztof M. GAJ.