Opracowali: Marek Gabryszuk i Robert Wasilczuk [1]
Etat
pododdział | stan osobowy: | uzbrojenie: | ||||||||
of. | pdf. | szer. | razem | pist. of. | czołg R-35 | ckm wz.30 | rkm wz.28 | kbk wz.98 | pist. wz.35 | |
dowódctwo batalionu | 7 | 33 | 66 | 106 | 6 | 4 | 3 | 73 | 21 | |
kompania techniczno-gospodarcza | 3 | 61 | 75 | 139 | 3 | 6 | 2 | 93 | 43 | |
I kompania czołgów | 6 | 39 | 48 | 93 | 6 | 13 | 58 | 29 | ||
II kompania czołgów | 6 | 39 | 48 | 93 | 6 | 13 | 58 | 29 | ||
III kompania czołgów | 6 | 39 | 48 | 93 | 6 | 13 | 58 | 29 | ||
razem | 28 | 211 | 285 | 524 | 27 | 45 | 6 | 3 | 340 | 151 |
Oficerowie: | 1 podpułkownik, 1 major/kapitan, 5 kapitanów, 4 kapitan/porucznik, 17 porucznik/podporucznik | |||||||||
Podoficerowie: | 7 st. sierżantów, 34 sierżantów, 71 plutonowych, 99 kaprali | |||||||||
Szeregowcy: | 56 st. pancernych, 229 pancernych |
Historia wyposażenia w pojazdy
Zakup czołgów R 35 pociągnął za sobą liczne komplikacje w zakresie wyposażenia w należny sprzęt mechaniczny. Okazało się, że Dowództwo Broni Pancernych nie było w stanie wyposażyć batalionu w należny mu materiał samochodowy.
Pułkownik Kapciuk (autor etatu baonu czołgów) w raporcie do gen. bryg. S. Kozickiego, załączył do etatu następującą tabelę:
L.p. | pojazdy | ilość | sposób pokrycia |
1. | Samochód osobowo-terenowy | 5 | Zakupiony we Francji |
2. | Łazik 508/518 | 2 | Z wyposażenia skreślonych kompanii czołgów rozpoznawczych |
3. | Samoch. 508/518 spec. a) telefonicznych b) pod ckm | 4 4 | brak 4 brak 4 |
4. | Samochód ciężarowy Berliet | 22 | Z zasobów Br..Panc. użytku bież. |
5. | Samochód ciężarowy 621 L | 13 | Z wyposażenia skreślonych kompanii czołgów rozpoznawczych |
6. | Samochód ciężarowy wz.34 | 6 | Ewentualnie ze skreślonych samochodów z wyposażenia pociągów pancernych |
7. | Samochód radio | 1 | Ewentualnie z nadwyżek 10 BK |
8. | Samochód sanitarny | 1 | brak 1 |
9. | Samochód warsztat | 2 | Zakupiony we Francji |
10. | Samochód cysterna | 4 | Sugerowany samochód:. Berliet z beczkami z zapasu komp. Renault wz.17 |
11. | Ciągniki C7P | 4 | brak 4 |
12. | Kuchnie | 4 | 2 z zapasów skreślonych kompanii czołgów rozpoznawczych 2 brak |
13. | Przyczepki benzynowe | 21 | 3 z zapasu skreślonych kompanii czołgów rozpoznawczych 18 brak |
14. | Przyczepki do przewożenia czołgów | 3 | brak 3 |
15. | Przyczepki telefoniczne | 4 | brak 4 |
16. | Przyczepka pod kran | 1 | brak 1 |
17. | Motocykle z wózkiem | 28 | 16 z zapasów skreślonych kompanii czołgów rozpoznawczych 12 brak |
Jak widać, pod koniec lipca nie było możliwości pełnego wyposażenia baonu w pojazdy.
Tabela obnaża mizerię sprzętową Broni Pancernej. Konieczność zastosowania leciwych Berlietów CBA, czy zakup łazików za granicą, a także rozwiązanie trzech kompanii czołgów rozpoznawczych (21, 22, 23) żeby pokryć braki jest najlepszym tego dowodem. Pojazdy opisane w tabeli jako „brak”, uzupełnione były w następujące sposoby:
Wiadomo, że np. brakujące ciągniki C7P, w ilości 4 sztuk dostarczono w sierpniu do 12 baonu pancernego w Łucku z Głównej Składnicy Broni Pancernej.
Samochodów ciężarowych terenowych wz.34 ostatecznie do baonu nie wcielono. Zamiast nich użyto Pragi RV.
Według relacji dowódcy 21 baonu czołgów lekkich, mjr Łuckiego: „niedobory sprzętowe zostały uzupełnione po wymarszu z koszar, z zapasów Okręgu Korpusu II”. Niedobory zostały uzupełnione ze znaczną nadwyżką, ponieważ według spisu z IX.39 granicę przekroczyły:
- 2 ciągniki C7P
- 1 sam. Ursus
- 5 sam. Praga RV
- 8 sam. ciężarowych Chevloret
- 28 sam. ciężarowych Polski Fiat
- 2 sam. Berliet CBA
- 1 sam. sanitarny Polski Fiat
- 1 sam. z radiostacją Polski Fiat
- 1 sam. warsztatowy Polski Fiat
- 1 sam. warsztatowy Renault
- 1 sam. warsztatowy Latil
- 5 sam. terenowych Laffly
- 1 "łazik" Polski Fiat 518
- 1 "łazik" Polski Fiat
- 1 sam. osobowy Buick
- 5 motocykli Sokół 1000 M111
- 1 motocykl Sokół 600 RT
Przy czym warto zwrócić uwagę na niewielką liczbę motocykli, które zdano Rumunom. Być może zapotrzebowania na motocykle nie udało się uzupełnić, zamiast nich używano samochodów.
W etacie nie wszystkie pojazdy są określone w/g typu.
Niektóre mają określoną tylko kategorię.
- samochód osobowo-terenowy - na przykład:
- Polski Fiat 508/III Łazik - czteroosobowy,
- Polski Fiat 518 Łazik - pięcioosobowy/siedmioosobowy,
- Laffly S15R - sześcioosobowy (używany tylko w 21 bczl - w WP w ilości 5 egzemplarzy)
- samochód ciężarowy do 1 tony
- Polski Fiat 618
- Chevrolet 112
- samochód ciężarowy do 2 ton
- Polski Fiat 621L
- Ursus A
- samochód ciężarowy do 3 ton
- Berliet CBA
- Chevrolet 157
- cysterny – w praktyce cysterny były zastępowane samochodami ciężarowymi ze specjalnym stelażem na beczki
- Polski Fiat 621L
- Ursus A
- Berliet CBA
- 1) Korespondencja.