WOJSKO POLSKIE - struktury organizacyjne

z 243

Dywizjon pancerny - 1939 - Dowództwo dywizjonu (Etat nr 1)

Na podstawie etatu z dokumentów z CAW. Dane dostarczył ppłk Krzysztof M.GAJ [1]
Pomoc w opracowaniu i rysunki Marek Gabryszuk

WyszczególnienieFunkcja - rangaŚrodki przewozowe i sprzętUzbrojenie
Dowódca dywizjonu pancernego uzbrojonego w samochody pancerne wz.34
  
  • dowódca dywizjonu - major
  • strzelec samochodu pancernego – kapral
  • kierowca samochodu pancernego – st. pancerny
  • kierowca samochodowo-motocyklowy – st. pancerny
  • ordynans osobisty
  • samochód pancerny wz.34 z ckm
  • samochód osobowo-terenowy (PF 508-III Łazik)
  • 2 kbk z bagnetem
  • 2 pistolety wz.35
  • 2 bagnety
Dowódca dywizjonu mógł dowodzić z łazika lub samochodu pancernego. W tym wypadku zamieniał się miejscami ze strzelcem samochodu pancernego.
Dowódca dywizjonu pancernego uzbrojonego w samochody pancerne wz.29
  
  • dowódca dywizjonu - major
  • 2 strzelców samochodu pancernego – plutonowy, st. pancerny
  • 2 kierowców samochodu pancernego – kapral, st. pancerni
  • kierowca samochodowo-motocyklowy– st. pancerny
  • ordynans osobisty - pancerny
  • samochód pancerny wz.29
  • samochód osobowo-terenowy (PF 508-III Łazik)
  • 2 kbk z bagnetem
  • 4 pistolety wz.35
  • 4 bagnety

uwaga:

  • etat ten był powiększony o plutonowego, st.pancernego, 2 pistolety, 2 bagnety
  • zamiast samochodu pancernego wz.34 miał samochód pancerny wz.29
Poczet dowódcy

 

 

 

 

 

adiutant
  • adiutant - kapitan, pistolet osobisty, lornetka osobista
  • pisarz – plutonowy
  • ordynans osobisty - pancerny
środek transportu dla adiutanta i pisarza to łazik dowódcy dywizjonu
  • 2 kbk z bagnetem
gońcy
  • 3 gońców - kapral, 2 st.pancernych, 3 kbk z bagnetem
  • 3 kierowców - 3 pancernych, 3 kbk z bagnetem
  • 3 motocykle z koszem (Sokół 1000 M111)
  • 6 kbk z bagnetem
patrol sanitarny
  • pdf. sanitarny - st.sierżant
  • sanitariusz - kapral
  • kierowca samochodowy - st.pancerny
  • ambulans sanitarny (początkowo furgon sanitarny PF 508-III, później etatowo ambulans sanitarny PF 621L)
  • 3 bagnety
Drużyna regulacji ruchu
  
  • dowódca drużyny i 1 patrolu - sierżant
  • dowódca 2 patrolu - plutonowy
  • 2 celowniczych - 2 kaprali
  • 4 kierowców - 2 st.pancerny, 2 pancernych
  • 4 motocykle Sokół 1000 M111
  • 2 r.k.m. wz 28
  • 5 kbk z bagnetem
  • 3 pistolety wz.35 (sierżant i celowniczy r.k.m.
  • 2 bagnety (celowniczy r.k.m.

Drużyna dzieliła się na 2 czteroosobowe patrole, każdy w składzie: dowódca, celowniczy rkm, 2 kierowców, 2 motocykle

Drużyna łączności
 patrol radio
  • dowódca drużyny i patrolu radio - st. sierżant, pistolet wz.35, bagnet
  • 2 radiotelegrafistów - kapral,  st. pancerny, 2 kbk z bagnetem
  • prądnicowy - pancerny, kbk z bagnetaem
  • kierowca samochodowy - pancerny, kbk z bagnetem
  • samochód łazik-radio PF 508/518 z radiostacją N-1/S
  • 4 kbk z bagnetem
  • 1 pistolet wz.35
  • 1 bagnet (sierżant)

Do dnia 31 marca 1939 roku w drużynie łączności były dwa patrole radio:

  • 1 patrol radio: dowódca drużyny i patrolu: st. sierżant, radiotelegraficta: kapral, kierowca: pancerny, radiostacja N-2/S na smocjodzie PF 508/518
  • 2 patrol radio: dowdca patrolu: plutonowy, radiotelegraficta: st. pancerny, kierowca: pancerny, radiostacja N-2/S na smocjodzie PF 508/518

Konieczność poprawki wynikała z niedostatku sprzętu

patrol łączności z lotnikiem
  • dowódca patrolu - sygnalista - kapral
  • płachtowy - pancerny
  • kierowca - st.pancerny
  • motocykl Sokół 1000 M111
  • blok meldunkowy, linki i torba przekazywacza (dowódca)
  • 4 płachty sygnałowe (płachtowy)
  • 2 tyczki przekazywacza (kierowca)
  • 3 kbk z bagnetem
Drużyna pioniersko-gazowa
  
  • dowódca drużyny i 1 patrolu - sierżant
  • 2 dowódców patroli - plutonowy, kapral
  • 3 pionierów - 3 st.pancernych
  • 3 kierowców samochodowych - 3 pancernych
  • 3 samochody specjalne PF 508/518 furgon
  • 8 kbk z bagnetem
  • 1 pistolet wz.35
  • 1 bagnet
Organa kwatermistrzowskie
 oficer pieniężno-materiałowy
  • oficer pieniężno-materiałowy - kapitan
  • ordynans osobisty - pancerny
  • kierowca samochodowy - pancerny
  • samochód osobowo-terenowy
  • 2 kbk z bagnetem
podoficerowie rachunkowi
  • pdf. rachunkowo-materiałowy - sierżant
  • pdf. rachunkowo-pieniężny - sierżant
  • pisarz - kapral
 
  • 1 kbk z bagnetem
  • 2 pistolety
  • 2 bagnety
podoficerowie żywnościowi
  • pdf. żywnościowy - sierżant, pistolet, bagnet
  • kierowca samochodowy - pancerny, kbk z bagnetem
samochód ciężarowy do dwóch ton
  • 1 kbk z bagnetem
  • 1 pistolet wz.35
  • 1 bagnet
podoficer uzbrojenia
  • pdf. broni i gazowy - st.sierżant, pistolet, bagnet

przydzielone środki transportu:

  • w dyspozycji pdf. broni i gaz. - 3 ciężarówki z taboru plutonu techniczno-gospodarczego wraz z kierowcami do przewozu amunicji
  • 1 pistolet wz.35
  • 1 bagnet
Pluton techniczno-gospodarczy
 dowódca
  • oficer techniczny - dowódca plutonu - kapitan
  • ordynans osobisty - pancerny
  • kierowca samochodowo-motocyklowy - st.pancerny
  • motocykl z koszem (Sokół 1000 M111)
  • 2  kbk z bagnetem
drużyna techniczna
  
  • pdf. sprzętowy - st.sierżant
  • pdf. materiałów pędnych - plutonowy

przydzielone środki transportu:

  • w dyspozycji pdf. sprzętowego - 4 ciężarówki pod sprzęt techniczny i 2 ciężarówki do transportowania czołgów wraz z kierowcami z taboru plutonu
  • w dyspozycji pdf. materiałów pędnych - 3 cysterny samochodowe wraz z kierowcami z taboru plutonu
  • 1 kbk z bagnetem
  • 1 pistolet
  • 1 bagnet
warsztat reperacyjny
  • dowódca warsztatu - mechanik czołgowy - sierżant
  • mechanik czołgowy - plutonowy
  • elektromechanik samochodowy - plutonowy
  • tokarz metalowy - kapral
  • spawacz - kapral
  • kowal - st.pancerny
  • ślusarz - st.pancerny
  • kierowca samochodowy - pancerny
  • warsztat polowy na samochodzie PF 621L
  • agregat prądotwórczy
  • 7 kbk z bagnetem
  • 1 pistolet
  • 1 bagnet

Samochód warsztatowy nosił nazwę: Warsztat polowy na samochodzie PF 621L.

Opis (oryginalny, w nawiasach uzupełnienie): Podwozie normalne samochodu "Polski Fiat" 621L. Nadwozie specjalne, wykonane jako obniżone, w formie szczelnego pudła z otwieranymi boczkami [podwyższone burty boczne otwierały się na dół tworząc podest do pracy, dach był z nasmołowanego brezentu]. Wyposażenie - tokarka [Pionier], wiertarka, szlifierki: do zaworów, cylindrów, narzędzi, kowadło, kuźnia, butle tlenu, acetylenu, dźwig, narzędzia kowalskie, monterskie, blacharskie, spawalnicze. Napęd maszyn - elektryczny z elektrowni polowych. Przeznaczenie: drobne naprawy i remonty w warunkach polowych.

drużyna gospodarcza
  
  • sierżant-szef - st.sierżant, pistolet, bagnet
  • pdf. gospodarczy - sierżant, pistolet, bagnet

przydzielone środki transportu:

  • w dyspozycji sierżanta-szefa - ciężarówka kancelaryjno-bagażowa wraz z kierowcą z taboru plutonu
  • 2 pistolety
  • 2 bagnety
załogi zapasowe
  • 9 żołnierzy załóg zapasowych - plutonowy, kapral, 2 st.pancernych, 5 pancernych, 9 kbk z bagnetem, ckm wz.25

przydzielone środki transportu:

  • ciężarówka wraz z kierowcą z taboru plutonu
  • 1 ckm wz.25 (do obrony przeciwlotniczej)
  • 9 kbk z bagnetem
kucharze
  • 3 kucharzy - st.pancerny, 2 pancernych
    • w tym jeden do obsługi stołowni oficerskiej
  • kuchnia polowa wz.31/Sam typ IV

przydzielone środki transportu:

  • ciężarówka przykuchenna wraz z kierowcą z taboru plutonu
  • 3 kbk z bagnetem
szewc / krawiec
  • szewc - pancerny
  • krawiec - pancerny
środek transportu to samochód kancelaryjno-bagażowy
  • 2 kbk z bagnetem
tabor
  
  • 14 kierowców - 14 pancernych
  • 9 samochodów ciężarowych do 2 ton
  • 3 cysterny samochodowe lub ciężarówki z beczkami
  • 3 przyczepy paliwowe
  • 2 samochody do transportu czołgów
  • 14 kbk z bagnetem

dysponenci i przeznaczenie:

  • 4 samochody ciężarowe - pdf. sprzętowy - pod sprzęt techniczny
  • 3 samochody ciężarowe - pdf. broni i gaz. - do przewozu amunicji
  • 1 samochód ciężarowy - sierżant-szef - kancelaryjno-bagażowy
  • 1 samochód ciężarowy - załogi zapasowe - przewóz załóg zapasowych i ckm plot.
  • 3 cysterny samochodowe - pdf. materiałów pędnych - do przewozu paliwa
  • 2 transportery czołgów - pdf. sprzętowy

Istnieje prawdopodobieństwo, że w jednostkach nie było wystarczającej liczby transporterów czołgów. Możliwe, że z tej przyczyny w niektórych dyonach był tylko jeden transporter, a w miejsce drugiego zajmował ciągnik półgąsienicowy C4P przeznaczony do ewakuacji pojazdów.

razem dowództwo dywizjonu pancernego wz.34/wz.29

oficerowie: 4

szeregowi: 90/92

  • 5 st.sierżantów
  • 7 sierżantów
  • 7/8 plutonowych
  • 11 kaprali
  • 17/18 st.pancernych
  • 43 pancernych

Pojazdy (razem 30)

  • 2 samochody osobowo-terenowe PF 508-III
  • 10 samochodów ciężarowych do 2 ton PF 621L
  • 2 transportery czołgów PF 621L,
  • 3 cysterny samochodowy (lub ciężarówki z beczkami) PF 621L z 3 przyczepami paliwowymi
  • 1 warsztat samochodowy PF 621L
  • 3 PF 508/518 furgon
  • 1 łazik-radio PF 508/518 z radiostacją N-1/S
  • 1 ambulans sanitarny PF 621L
  • 9 motocykli z koszem Sokół 1000 M111

Wyposażenie

  • kuchnia polowa
  • agregat prądotwórczy
  • 1 samochód pancerny wz.34 z ckm / 1 samochód pancerny wz.29,
  • 1 ckm wz.25
  • 2 rkm wz.28
  • 72 kbk z bagnetem
  • 15/17 pistoletów
  • 18/20 bagnetów

Dowództwo dywizjonu pancernego
Dowództwo dywizjonu pancernego


  • 1) Ppłk Krzysztof M. GAJ, korespondencja.
PRZYPISY
z 243
generate time: 0.289 s, memory: 16.83