Etat w oparciu o opracowanie Krzysztofa Gebhardta [1]
Ogółem
Stan osobowy
- 1 oficer
- 8 podoficerów
- 21 kierowców motocykli[2]
- 29 szeregowców
- razem: 59
Wyposażenie
- 21 motocykli z koszem
- 1 samochód PF-621L
Uzbrojenie
- 6 rkm
- 51 karabinków (kbk)
- 2 pistolety
Plutony motocyklistów
W Wojsku Polskim było sześć plutonów motocyklistów:
- w 10 Brygadzie Kawalerii dwa plutony podległe bezpośrednio dowódcom pułków i jeden pluton w dywizjonie rozpoznawczym
- w Warszawskiej Brygadzie Pancerno-Motorowej dwa plutony w składzie kompanii rozpoznawczych pułków i jeden w dywizjonie rozpoznawczym
Wszystkie plutony miały identyczną strukturę ogólną: poczet, 6 sekcji po 3 motocykle z rkm, patrol reperacyjny ewentualnie samochód ciężarowy.
Natomiast szczegóły się różniły. Różnice mogły wynikać nie tyle z różnic etatowych, co z rzeczywistych stanów sprzętu: braków i nadwyżek. Pluton motocyklistów Dyonu Rozpoznawczego 10 BK był najmniej udokumentowany, jeżeli chodzi o etaty.
Schemat u góry obrazuje stan, który wydaje się być najbardziej zbliżony do etatowego. Zdecydowałem się tak go przedstawić, ponieważ mnogość wariantów i domysłów wyklucza ujęcie na jednym rysunku całości. Poniżej są różne możliwe warianty, oddzielnie dla różnych elementów.
Sekcja - patrol
W dwóch relacjach pododdział bojowy plutonu był nazywany sekcją, a w czterech patrolem.
Brak jest oficjalnego dokumentu, który rozstrzygnąłby sprawę nazewnictwa. Zdecydowałem się na sekcję, gdyż w wojsku polskim tak nazywano pododdziały liczące od 6 do 12 ludzi, natomiast patrolem od 2 do 5
Sekcja - rozmieszczenie żołnierzy na motocyklach
Nie jest tez jasne rozmieszczenie żołnierzy na motocyklach, prawdopodobnie:
- 1 motocykl: kierowca, szperacz, sekcyjny (w koszu),
- 2 motocykl: kierowca, szperacz, celowniczy (w koszu),
- 3 motocykl: kierowca, amunicyjny, (w koszu zapas amunicji).
U Eugeniusza P.Nowaka[3] jest bardziej skomplikowane: sześć sekcji tworzy trzy drużyny. W każdej sekcji jest:
- 1 motocykl: kierowca, karabinowy (w koszu),
- 2 motocykl: kierowca, amunicyjny, celowniczy (w koszu),
- 3 motocykl: kierowca, 2 strzelców, (jeden w koszu).
W co drugim patrolu jest dodatkowo jeden strzelec na pierwszym motocyklu. Może to mieć związek z brakiem jednego patrolu w Dywizjonie Rozpoznawczym 10 BK - motocykli brakło, a kilku żołnierzy zostało.
Braki
Porucznik Jan Jaroszewicz, dowódca plutonu motocyklowego Dywizjonu Rozpoznawczego 10 BK wspomina w swojej relacji, że brakło podczas mobilizacji 3 kierowców i z tego powodu zmniejszono pluton o jedna sekcję. Może to ma związek ze zwiększeniem niektórych sekcji o jednego strzelca, ale jednocześnie przeczy trzem drużyną w organizacji plutonu.
Samochód bagażowy
W swej książce Eugeniusz P.Nowak[3] "dodaje" do samochodu barażowego przyczepkę benzynową i jednego żołnierza.
- 1) Krzysztof Gebhardt: opracowanie własne i korespondencja
- 2) Nie ustaliłem, czy kierowcy motocykli byli etatowo tylko szeregowcami, czy częściowo podoficerami. W rzeczywistej obsadzie podoficerowie występowali, dlatego umieściłem ich oddzielnie.
- 3) Eugeniusz P.Nowak, Dywizjon Rozpoznawczy 10 Brygady Kawalerii 1938-1939, Kraków 1999.