ROZDZIAŁ D.
PLUTON.
1. Postanowienia ogólne.
Pluton składa się z :
- dowódcy,
- zastępcy dowódcy - podoficera za frontem,
- podoficera - obserwatora,
- 3-ch drużyn strzeleckich,
- sekcji granatników,
- biedki amunicyjnej.
Ogólny stan plutonu: 1 oficer, 9 podoficerów, 58 strzelców, w tej liczbie ordynans osobisty dowódcy plutonu. Najniższy stan plutonu, złożonego z 2-ch drużyn strzeleckich i sekcji granatników, zmniejszonej do obsługi 2-ch granatników, nie powinien wynosić mniej niż 26 ludzi z dowódcą plutonu.
Plutony są numerowane wewnątrz kompanii od I - III.
Dowódca plutonu jest bezpośrednim pomocnikiem dowódcy kompanii w dziedzinie wychowania i wyszkolenia. Dowodzi on plutonem w myśl rozkazów dowódcy kompanii, rozporządzając w zasadzie drużynami i sekcją granatników. W miarę potrzeby może wydzielać z drużyn ręczne karabiny maszynowe, lub część strzelców do specjalnych zadań.
Dowódca plutonu wywiera bezpośredni i czynny wpływ na działanie swego oddziału. Jego przykład, tężyzna i siła moralna muszą być dla strzelców stałą podnietą bezwzględności w uderzeniu i niezłomności w stawianiu oporu.
Troskliwość o podwładnych, sprawność w każdym wystąpieniu musi zrodzić doń pełne zaufanie podwładnych - nieodzowny warunek powodzenia w boju. Poznanie każdego żołnierza, jego sposobu myślenia, daje mu możność rzeźbienia pełnej hartu i nieugiętości żołnierskiej duszy.
Przy każdym działaniu dowódca plutonu zapewnić sobie powinien:
- obserwację swego plutonu,
- obserwację nieprzyjaciela i pola walki,
- łączność z dowódcą kompanii,
- ubezpieczenie w warunkach, które nasuwają możliwość zaskoczenia, w szczególności ze skrzydła.
W toku walki dowódca plutonu musi zachować bezpośredni wpływ na działanie drużyn i granatników, jednoczyć ich wysiłki do wspólnego celu we współdziałaniu z ciężkimi broniami maszynowymi i sąsiadami.
W szczególności troszczyć się musi o:
- zachowanie kierunku,
- wykorzystanie terenu,
- kierowanie ogniem
- zapewnienie biernej obrony przeciwlotniczej, przeciwgazowej i przeciwpancernej,
- celowe zużycie amunicji i zaopatrzenie.
Dowódca plutonu musi zawsze dbać o karność i porządek w oddziale, a poza walką dopilnować utrzymania sprzętu i wyposażenia strzelców w jak największej czystości i porządku.
Dowódca plutonu jest odpowiedzialny za wszystkie czynności w plutonie, bez względu na to, komu je powierza.
§ 217. Zastępca dowódcy plutonu.
Zastępca dowódcy plutonu jest jego pomocnikiem.
Do ogólnych obowiązków zastępcy dowódcy plutonu należy troska o łączność z sąsiadami, uzupełnienie amunicji, dopilnowanie, by nikt nie zostawał w tyle i inne, nakazane przez dowódcę plutonu.
W szykach luźnych musi czuwać nad wykonaniem rozkazów dowódcy plutonu, szczególnie, gdy ten jest na przedzie i wydaje rozkazy znakami.
W walce może otrzymać zadania zależnie od potrzeb dowodzenia. Często będzie musiał kierować tą częścią plutonu, na którą dowódca plutonu, wskutek oddalenia, lub warunków terenowych bezpośredniego wpływu wywierać nie może.
Czasem przed szturmem może być pozostawiony w tyle do kierowania ogniem granatników, w specjalnie trudnych warunkach ich użycia.
Zastępca dowódcy plutonu musi być zawsze gotów do objęcia dowodzenia plutonem, gdy właściwego dowódcy zabraknie.
Obserwator jest pomocnikiem dowódcy plutonu dla zapewnienia ciągłości obserwacji pola walki.
Obserwator działa w myśl zasad § 102.
2. Musztra zwarta.
Szykiem zbiórki plutonu jest zasadniczo dwuszereg (ryc. 17).
W razie potrzeby można zarządzić zbiórkę plutonu w kolumnie czwórkowej, lub dwójkowej.
Szykiem marszowym plutonu jest zasadniczo kolumna czwórkowa (ryc. 18), a wyjątkowo, jeśli wymagają tego warunki terenowe, kolumna dwójkowa.
Pluton wykonywa zbiórkę na rozkaz:
„W dwuszeregu — zbiórka poprzedzoną zawołaniem“
„N-ty pluton“
Na ten rozkaz pierwsza drużyna ustawia się w dwuszereg, 3 kroki za dowódcą plutonu, na którego kryje dowódca drużyny, jako prawoskrzydłowy swej drużyny; pozostałe drużyny ustawiają się jednocześnie na lewo od pierwszej, w kolejnym porządku swych numerów służbowych, a jako ostatnia na lewem skrzydle - sekcja granatników.
Jeśli dowódca plutonu nakazał zbiórkę w kolumnie czwórkowej (dwójkowej), drużyny ustawiają się w nakazanym szyku jedna za drugą.
Dowódca pierwszej drużyny, jako czołowy swej drużyny, ustawia się o 3 kroki za dowódcą plutonu.
Sposób wykonania zbiórki plutonu podobny jak zbiórki drużyny (§115).
Dowódca plutonu może również nakazać zbiórkę plutonu w dowolnie obranym kierunku, względnie miejscu (nie za sobą) formułując odpowiednio zapowiedź rozkazu zbiórki, na wzór odnośnych postanowień § 115.
Przygotowawczą czynnością do sprawiania szyków plutonu jest odliczenie do dwóch (§ 118).
Przejście z dwuszeregu w kolumnę dwójkową wykonywa się na komendę „W prawo - zwrot“, powrót z kolumny dwójkowej do dwuszeregu na komendę „W lewo - zwrot“ . Wykonanie polega na jednoczesnym zwrocie poszczególnych strzelców według postanowień § 121 względnie §§ 18, 14 i 33. Przejście z dwuszeregu w kolumnę czwórkową następuje na komendę „W czwórki w prawo - zwrot“.
Na tę komendę strzelcy, na których przy odliczaniu wypada liczba „raz“, wykonują zwrot w miejscu, strzelcy oznaczeni liczbą „dwa“ jako pierwszą część ruchu robią zwrot w prawo na prawej pięcie, po czym lewą nogą zaskakują na lewo od swych sąsiadów, oznaczonych liczbą „raz“.
Ze względu na nieparzystą ilość strzelców w drużynach etatowych, jako czwarty pierwszej czwórki wchodzi:
- w pierwszej drużynie - podoficer obserwator,
- w trzeciej drużynie - zastępca dowódcy plutonu,
- w sekcji granatników - ordynans osobisty dowódcy plutonu.
Na czole drugiej drużyny pozostaje trójka.
Powrót z kolumny czwórkowej do dwuszeregu następuje na komendę „W dwuszereg w lewo - front“.
Na tę komendę strzelcy, którzy przy sprawianiu czwórek robili zwrot w miejscu (oznaczeni liczbą „raz“) zaskakują prawą nogą na prawo od swych sąsiadów, a strzelcy, którzy poprzednio zaskakiwali (oznaczeni liczbą „dwa“ ) wykonują zwrot w miejscu.
Kolumnę czwórkową z dwuszeregu sprawia się wyłącznie w prawo, dwuszereg z kolumny czwórkowej wyłącznie w lewo; szyki te można formować zarówno w miejscu, jak w marszu. Przejścia z kolumny czwórkowej w kolumnę dwójkową wykonuje się na rozkaz „W dwójki - w tył“. Wykonanie następuje przez przesunięcie się strzelców oznaczonych liczbą „dwa“ za swych sąsiadów oznaczonych liczbą „raz“ i wyrównaniu odległości i odstępów.
Powrót do kolumny czwórkowej wykonuje się na rozkaz „W czwórki - wprzód“ . Wykonanie następuje przez wysunięcie się strzelców oznaczonych liczbą „dwa“ na wysokość i na lewo od swych sąsiadów, oznaczonych liczbą „raz“ i wyrównaniu odległości i odstępów, przy czym w marszu podczas formowania szyku czoło skraca krok bez osobnego rozkazu; przyjęcie zaś kroku normalnej długości następuje według § 121. WWW W wypadku, gdy sprawienie któregoś z tych dwóch szyków ma nastąpić z jednoczesnym ruszeniem plutonu z miejsca, dodaje się po słowach rozkazu do sprawienia szyku „Pluton - marsz“.
Przy zmianie szyku zastępca dowódcy plutonu wstępuje na swe miejsce bezpośrednio po sformowaniu nowego szyku.
Kierunkowym dla całego plutonu jest dowódca drużyny prawoskrzydłowej, względnie czołowej, który, w braku innego rozkazu, ustawia się względnie maszeruje za dowódcą plutonu, reszta plutonu dostosowuje się do kierunkowego, zachowując przepisane odległości i odstępy.
§ 222. Ustawianie broni w kozły.
Ustawianie kozłów w plutonie odbywa się według postanowień § 125 w obrębie poszczególnych drużyn, przy czym w pierwszej drużynie pierwszy kozioł (z 3-ch karabinów) ustawiają: drużynowy, podoficer obserwator i zastępca dowódcy drużyny; w sekcji granatników do pierwszego jej kozła dostawia swój karabin ordynans osobisty dowódcy plutonu.
W plutonie, występującym samodzielnie, zarówno w miejscu jak i w marszu, znajduje się dowódca plutonu o 3 kroki przed drużynowym prawoskrzydłowej, względnie czołowej drużyny swego plutonu.
W plutonie, występującym w ramach kompanii, znajduje się dowódca plutonu:
- w dwuszeregu - na prawem skrzydle swego plutonu,
- w kolumnie czwórkowej - z prawej strony czołowej czwórki swego plutonu.
Co do form wystąpienia, względnie sposobu wykonanych poruszeń plutonu, nie uregulowanych w niniejszym podrozdziale, obowiązują zasady, podane w rozdziale A.
3. Szyki luźne.
Dowódca plutonu zarządza rozwinięcie plutonu rozkazem, w którym podaje kierunek i szyk. W razie potrzeby wyznacza prócz tego drużynę kierunkową, odstępy i odległości między drużynami, oraz ugrupowanie drużyn. Gdy biedka amunicyjna pozostaje w jego rozporządzeniu wskazuje jej miejsce posuwania się.
Kierunkową drużyną plutonu w szyku luźnym, jeśli dowódca plutonu nie zarządzi inaczej, jest pierwsza drużyna. Pozostałe drużyny regulują swój ruch i zachowanie się według drużyny kierunkowej i rozwijają się zasadniczo: druga drużyna na prawo, trzecia - na lewo od pierwszej, zaś sekcja granatników w środku ugrupowania plutonu w odległości 80— 100 kroków za czołowymi drużynami.
§ 227. Przykłady szyków luźnych.
Ugrupowanie jak w ryc. 19 przybiera pluton na rozkaz (znak) dowódcy plutonu „N -ty pluton kierunek (.....) - trójkąt wprzód“. Odstęp i odległości między drużynami strzeleckimi 100 - 120 kroków. Sekcja granatników mniej więcej w środku ugrupowania plutonu. Podany odstęp jest normalny, zapewniający możność rozsypania drużyn w tyralierkę; odległość odpowiada przeciętnym potrzebom ugrupowania plutonu w głąb. Jeśli dowódca plutonu chce zastosować mniejsze, lub większe odstępy, względnie odległości, musi swój rozkaz odpowiednio uzupełnić.
Ugrupowanie jak w ryc. 20 przybiera pluton na rozkaz (znak) „N -ty pluton kierunek (.....) - trójkąt w tył“.
Ugrupowanie jak w ryc. 21, względnie 22, przybiera pluton na rozkaz (znak) „N-ty pluton kierunek (....) - schody w prawo (lewo)“.
Ugrupowanie jak w ryc. 23 przybiera pluton na rozkaz (znak) „N -ty pluton kierunek (.....) - drużyny na równej wysokości“.
Dowódca plutonu posuwa się zwykle na czele ugrupowania, ewentualnie tam, skąd najlepiej może kierować ruchem swego plutonu.
Towarzyszy mu stale podoficer obserwator, oraz ordynans osobisty. Zastępca dowódcy plutonu posuwa się z zasady za plutonem.
Niezwłocznie po wydaniu rozkazu przez dowódcę plutonu, drużynowi prowadzą swe drużyny szybkim krokiem, a w razie potrzeby biegiem, na wyznaczone w ugrupowaniu miejsca.
Jeśli dowódca plutonu nie wyda innego rozkazu wybór szyku, w jakim poszczególne drużyny maszerują na wyznaczone miejsca, oraz szyk dalszego posuwania się, zależy od decyzji dowódców drużyn, przy czym muszą oni baczyć na zachowanie nakazanego kierunku, odstępów i odległości.
Jeśli dowódca plutonu chce, aby drużyny po rozwinięciu przybrały określony szyk, formułuje odpowiednio swój rozkaz, np. „N -ty pluton kierunek (.....) - drużyny na równej wysokości w rojach“ .
Z chwilą wydania przez dowódcę plutonu rozkazu rozwinięcia, dowódcy drużyn prowadzą swe drużyny w myśl zasad podanych w §§ 135 - 140.
§ 229. Rozsypywanie plutonu w tyralierkę.
Rozsypywanie w tyralierkę drużyn rozwiniętego plutonu następuje zasadniczo na rozkaz dowódcy plutonu. W nagłych wypadkach rozsypywanie w tyralierkę zarządzają dowódcy drużyn z własnej inicjatywy.
Jeżeli dowódca plutonu chce jednocześnie z rozwinięciem plutonu rozsypać czołowe drużyny w tyralierkę, uzupełnia odpowiednio swój rozkaz do rozwinięcia plutonu.
Pluton musi umieć rozsypać się w tyralierkę sprawnie i szybko, zarówno z szyku rozwiniętego, jak zwartego, a także z nieregularnego ugrupowania, bez względu na położenie, w jakiem się znajduje. Ponadto musi sprawnie zmieniać swe ugrupowanie, przechodząc z jednego szyku w inny, stosując się stale do terenu, ognia nieprzyjacielskiego i otrzymanego zadania.
Odstępy i odległości między drużynami plutonu, posuwającego się w szyku luźnym, mogą ulegać zmianom, zwłaszcza celem należytego wykorzystania terenu. Nie może to jednak powodować przeszkód, lub utrudnień dla ruchu innych drużyn własnego, względnie sąsiedniego plutonu, a ogólny kierunek posuwania się plutonu, musi być bezwzględnie utrzymany.
§ 231. Zbiórka rozwiniętego względnie rozsypanego plutonu.
Zbiórka rozwiniętego, względnie rozsypanego plutonu, następuje na rozkaz, sygnał, lub znak w miejscu lub marszu, zawsze frontem do nieprzyjaciela według zasad podanych w § 219. Poszczególni strzelcy zbierają się naprzód w swych drużynach, po czym drużyny maszerują najkrótszą drogą na wskazane miejsce, względnie do dowódcy plutonu.
Drużyny, pomieszane w czasie walki, zbierają się tak, jak walczyły, po czym dowódca plutonu porządkuje je i wyrównywa stany liczebne, informuje się o stratach, stanie amunicji i broni.
4. Ogień.
Na ogień plutonu składa się:
- ogień drużyn strzeleckich, prowadzony przez nie pod kierownictwem dowódców drużyn w myśl zasad §§ 142 - 146,
- ogień sekcji granatników, prowadzony według szczegółowych zarządzeń dowódcy plutonu, pod bezpośrednim kierownictwem dowódcy sekcji granatników.
Prowadzenie ognia przez pluton, jako całość, na podstawie bezpośrednich rozkazów dowódcy plutonu stosuje się na ogół wyjątkowo; przeważnie w tych wypadkach, kiedy chodzi: albo o nagłe zaskoczenie silnym ogniem nieprzyjaciela nieprzygotowanego, ewentualnie przedstawiającego korzystny cel; albo odparcie silnym ogniem nieprzyjaciela, który niespodziewanie zagroził plutonowi, ewentualnie przy zwalczaniu celów na dalekich odległościach.
Dowódca plutonu kieruje walką ogniową swego plutonu:
- decydując o chwili otwarcia ognia,
- wskazując dowódcom drużyn: cele, których zwalczanie jest ważne dla wykonania zadania plutonu, oraz odcinki i pasy terenu, które należy trzymać pod ogniem,
- wyznaczając zadania ogniowe sekcji granatników,
- utrzymując i regulując współdziałanie drużyn między sobą i łączność ogniową z sąsiadami.
W szczególności obowiązkiem dowódcy plutonu jest stała obserwacja działania własnego ognia, ognia nieprzyjaciela, sąsiadów i pola walki.
Dowódca plutonu winien wkroczyć natychmiast, gdy dostrzeże, że pojawiające się, ważne dla całości plutonu, cele nie są ostrzeliwane, lub ostrzeliwane słabo; względnie, gdy na podstawie własnej obserwacji skutków ognia, uzna za potrzebne poprawienie jego donośności i celności.
Jeśli zachodzi nagła potrzeba niezwłocznego otwarcia ognia przez pluton (np. w razie zaskoczenia plutonu, zwłaszcza przez kawalerię), dowódca plutonu, bez względu na to, w jakiem ugrupowaniu jest pluton, wydaje rozkaz „N -ty pluton kierunek (.....) - na stanowisko“ , wskazując jednocześnie ramionami linię frontu plutonu.
Na ten rozkaz drużyny strzeleckie zajmują najbliższe stanowiska, choćby o krótkim polu ostrzału i otwierają ogień na rozkaz dowódców drużyn. Sekcja granatników zajmuje stanowisko i przygotowuje się do natychmiastowego otwarcia ognia, a strzela na rozkaz dowódcy plutonu.
Należy przez częste okolicznościowe stosowanie odpowiednich ćwiczeń, osiągnąć pełną sprawność strzelców w szybkim zajmowaniu stanowisk i otwieraniu ognia w kierunku niespodziewanego zagrożenia.
§ 235. Współpraca z ciężkimi broniami - artylerią i lotnikiem.
a) O skuteczności wsparcia plutonu przez inne bronie, decyduje w pierwszym rzędzie jasne i dokładne wskazywanie im celów.
Dowódca plutonu wskazuje cele dowódcom ciężkich broni, wprost lub przy pomocy znaków (sygnałów) umówionych, albo w meldunku do dowódcy kompanii. Cele dla artylerii określa w meldunku dowódcy kompanii, lub obserwatorowi wysuniętemu, jeżeli jest w pobliżu.
Dowódca plutonu musi znać odpowiednie sygnały wywołania, lub przerwania ognia artylerii i wiedzieć, kto ma prawo je podawać.
b) Łączność z lotnictwem utrzymuje się w myśl zasad § 79-a, b i c, Cz. I. Dowódca plutonu dopilnowuje wykładanie płacht przez dowódców drużyn na żądanie lotnika. W innych okolicznościach reguluje sam wytyczanie.
Płachty zwija się po sygnale lotnika „zrozumiano“. Gdy lotnik nie da tego sygnału, dowódca plutonu zarządza zwinięcie płacht w 10 minut po ich wyłożeniu.
W gospodarowaniu amunicją dowódca plutonu stosuje się do zasad, podanych w § 346, Cz. I.
W razie pozostawienia biedki w jego rozporządzeniu kieruje jej ruchem.
Do donoszenia amunicji używa amunicyjnych broni maszynowej i granatników, lub strzelców wydzielonych z góry w tym celu do punktu amunicyjnego.
Gdy pluton zużyje połowę posiadanego zapasu amunicji, dowódca plutonu melduje o tym dowódcy kompanii bez specjalnego rozkazu.
5. Walka.
A. Natarcie.
Rozwinięcie i ruch w ogniu dalekim.
a) Z chwilą rozwinięcia kompanii dowódca plutonu, otrzymując kierunek marszu (zadanie), wysyła natychmiast ubezpieczenie (§ 208, Cz. I) i łącznika do dowódcy kompanii.
W dzień, w terenie otwartym wystarczy wysłanie patrolu w sile 1 podoficera i 3 strzelców na przedpole, oraz takiegoż patrolu na odsłonięty bok do najbliższej zasłony w terenie, jednak nie dalej, niż na odległość 400 - 500 m. W terenie pokrytym, we mgle, w nocy konieczne jest wysłanie kilku takich patroli z plutonu na odległości mniejsze. Z chwilą otwarcia ognia patrole te zatrzymują się i zostają wchłonięte przez rozwinięty do walki pluton.
Łączność wzrokową z dowódcą kompanii utrzymuje się stale. Na łączność z sąsiadami zwraca uwagę zastępca dowódcy plutonu.
Dalszy ruch plutonu reguluje dowódca stosownie do terenu i stopnia zagrożenia przez nieprzyjaciela.
b) W toku wykonywania ruchu dowódca plutonu troszczy się o zachowanie wyznaczonego kierunku, stosując się do plutonu kierunkowego. Pluton powinien tak prowadzić, by go jak najmniej narazić na straty i być gotowym do niezwłocznego działania w kierunkach zagrożonych.
Dopóki położenie pozwala pluton zachowuje szyk marszowy. Z chwilą, gdy pluton może być narażony na ogień artylerii, albo daleki ogień piechoty należy przyjąć szyk luźny (§ 227 - 229). Ugrupowanie w szyku luźnym dowódca plutonu reguluje odpowiednio do zadania, położenia bojowego, terenu i położenia w stosunku do oddziałów własnych.
W toku posuwania się dowódca plutonu zmienia szyk plutonu stosownie do terenu i położenia.
Poza tym należy stosować zasady podane w § 207, Cz. I.
c) Ruch rozwiniętego plutonu powinien odbywać się nieprzerwanie, dopóki na to pozwalają warunki terenowe, a w szczególności skuteczność ognia przeciwnika, w miarę możności aż do zajęcia pierwszego stanowiska ogniowego.
Gdyby ciągły ruch całego plutonu mógł wywołać zbyt wielkie straty, dowódca plutonu zarządza kolejne posuwanie się skokami poszczególnych drużyn, a nawet grupkami wewnątrz drużyn.
W tym wypadku jednak musi dowódca plutonu baczyć, aby wynikłe stąd zmniejszenie szybkości posuwania się nie wpłynęło ujemnie na wykonanie otrzymanego zadania. Jeżeli otrzymane zadanie i położenie bojowe tego wymaga, musi się pluton posuwać w całości, bez względu na straty.
d) Służbę obserwacyjno-alarmową (przeciwlotniczą, przeciwgazową i przeciwpancerną) pełni obserwator dowódcy plutonu.
W razie działania lotników dowódca plutonu postępuje w myśl zasad § 87, Cz. I. - Przy ostrzelaniu pociskami gazowymi lub napotkaniu terenu skażonego należy zachować się w myśl zasad § 101, Cz. I. Z chwilą pojawienia się broni pancernej stosuje się zasady podane w § 176.
e) Dowódca plutonu (§ 216) wysuwa się naprzód, by z dogodnych punktów jak najszybciej zorientować się w terenie i powziąć na czas decyzję co do sposobu wykonania dalszego ruchu.
Natarcie do chwili szturmu.
Pluton rozsypuje się do natarcia z szyku luźnego, lub z kolumny, względnie rusza do natarcia z podstawy wyjściowej.
Dla powzięcia celowej decyzji dowódca plutonu powinien w czasie rozwijania się, albo na podstawie wyjściowej zorientować się w terenie natarcia i choć ogólnikowo rozpatrzeć rozmieszczenie nieprzyjaciela. Część wiadomości o nieprzyjacielu może otrzymać od dowódcy kompanii; część zaś musi sam sobie zdobyć przy pomocy obserwacji i rozpoznania bojowego, które zawsze prowadzi, jeśli dowódca kompanii nie zarządzi inaczej.
Rozkaz dowódcy plutonu musi być prosty i tym krótszy im mniej czasu.
Najprostszy rozkaz polega na wskazaniu w terenie kierunku (wyjątkowo przedmiotu) natarcia plutonu, oraz zarządzeniu rozsypania się (ewentualnie przy pomocy znaku). Gdy jest czas, zwłaszcza w natarciu z podstawy wyjściowej należy:
- ustalić ugrupowanie plutonu i wskazać w terenie kierunki (wyjątkowo przedmioty) natarcia dla drużyn,
- zorientować dowódców podwładnych w działaniu sąsiadów i broni wspierających,
- podać czas i sygnał (znak) do wyruszenia z podstawy wyjściowej.
W razie potrzeby dowódca plutonu jak najzwięźlej orientuje dowódców podwładnych w położeniu.
Pluton, znajdujący się w pierwszym rzucie ogniowym kompanii, zwłaszcza z opartymi skrzydłami, wysuwa w decydującej chwili walki, zasadniczo wszystkie trzy swoje drużyny do pierwszej linii.
Jeżeli wysoka liczebność drużyn, lub front przydzielony plutonowi, nie pozwalają na rozwinięcie tyralierki całego plutonu w pierwszej linii ogniowej, dowódca plutonu wysuwa do niej przynajmniej 2 drużyny i obsługi wszystkich ręcznych karabinów maszynowych, pozostawiając w tyle resztę strzelców. Oddział pozostawiony w tyle może być użyty do różnych czynności: ochrony skrzydeł, zasilenia, łączności, zaopatrzenia i t. p. w walce.
Sekcję granatników umieszcza się w zasadzie wewnątrz ugrupowania plutonu w miarę możności centralnie.
§ 241. Przygotowanie przejść przez druty.
Gdy pozycja nieprzyjaciela jest odratowana, przygotowanie przejść odbywa się stosownie do rozkazów przełożonych w myśl zasad § 204, Cz. I. Gdy wyrwy mają być robione przez specjalne patrole w toku natarcia, dowódca plutonu troszczy się o podsunięcie ich w ramach plutonu i ułatwienie im zadania. Prócz tego pamiętać musi o odpowiednim rozdzieleniu nożyc wewnątrz plutonu dla ewentualnego rozszerzenia wyrw.
§ 242. Zajęcie i ruszenie z podstawy wyjściowej.
Zajęcie podstawy wyjściowej przeprowadza się skrycie i szybko, aby nie zdradzić się przed nieprzyjacielem. Dowódca plutonu rozmieszcza swój oddział na wprost przedmiotu natarcia, zapewniając sobie obserwację przedpola i ubezpieczenie.
Ruszenie z podstawy wyjściowej następuje na znak (sygnał) ustalony i szybko, by zaskoczyć nieprzyjaciela i oddalić się jak najbardziej od podstawy zanim nieprzyjaciel się zorientuje.
§ 243. Postępowanie w toku natarcia.
a) Bez względu na to czy pluton rozwija się z szyku luźnego lub z kolumny, czy też rusza z podstawy wyjściowej, samo natarcie prowadzi się w zasadzie jednakowo.
Dowódca plutonu starać się musi przez cały czas natarcia wyczuwać, oceniać opór i stosownie do tego nadawać natarciu odpowiednią siłę i tempo. Im bliżej nieprzyjaciela, a teren bardziej otwarty, tym większe znaczenie dla prowadzenia ruchu ma bezzwłoczne wykorzystywanie każdego dogodnego momentu osłabienia czujności, lub działania ogniowego przeciwnika, zwłaszcza pod wpływem działania własnej artylerii i ciężkich broni.
b) Gdy dowódca plutonu uzna, że dalsze posuwanie nie jest możliwe bez otwarcia ognia, ze względu na odległość od nieprzyjaciela, lub możliwość strat, daje hasło do otwarcia ognia.
c) W toku walki ogniowej pluton prze wprzód drużynami, grupkami obsług ręcznych karabinów maszynowych i strzelców, wreszcie pojedynczo.
Dowódca plutonu czuwa, by poszczególne wysiłki nie były odosobnione. Uzgadniając ruch poszczególnych drużyn z działaniem ogniowym nieustannie ożywia i podtrzymuje rozpęd natarcia.
Z nieugiętą wolą wykonania zadania prowadzi walkę, wykorzystując każdą sposobność do poderwania wprzód plutonu, lub jego części, zespalając wysiłki drużyn i wprowadzając do walki części jeszcze rozporządzalne.
Sam dowódca plutonu znaleźć się winien w głównym ognisku walki.
d) Gdy odpowiedni dla posunięcia się wprzód moment nie zostanie wykorzystany przez podwładnych, dowódca plutonu podrywa ich rozkazem, lub własnym przykładem. W dogodnym terenie, w momencie bardzo skutecznego wsparcia, lub w obliczu osłabionego przeciwnika może poderwać do skoku drużynę, dwie, lub nawet cały pluton. Nieugięta wola dostania się za wszelką cenę do przeciwnika winna wyrażać się w nieustannych impulsach parcia wprzód w pełnej świadomości wrażenia, jakie wywrzeć musi na przeciwniku, stale płynna, coraz bliższa, potężniejsza, groźniejsza fala natarcia.
W prowadzeniu natarcia dowódca plutonu unika szablonu, opierając swoje decyzje na wnioskach z terenu i położenia; w szczególności daje impulsy do wykorzystania przestrzeni, ukrytych przed ogniem, by w tych miejscach jak najbardziej zbliżyć się do nieprzyjaciela.
Zapory ogniowe przekracza się w myśl zasad § 155 f.
e) Dowódca plutonu jest odpowiedzialny za utrzymanie natarcia w kierunku nakazanym, lub zamierzonym. Jego obowiązkiem jest przeciwdziałać instynktownemu dążeniu do wyrównywania linii strzelców w natarciu.
Płynność i zmiany w ugrupowaniu natarcia, powstające w dążeniu do należytego wykorzystania terenu, nie mogą powodować przeszkód, lub utrudnień dla ruchu zarówno wewnątrz plutonu, jak i dla sąsiadów. Dowódca plutonu troszczy się również, by jak najmniej utrudnić prowadzenie ognia ciężkim broniom maszynowym, gdy działają przez przerwy.
f) Na działanie własnych środków ogniowych dowódca plutonu wywiera wpływ nieustanny i czynny. Kieruje wysiłek ogniowy przede wszystkim na te opory, które najbardziej przeszkadzają wykonaniu zadania.
Szczególnie ważne jest utrzymanie ciągłej obserwacji nieprzyjaciela i pola walki, by wykryć stanowiska ciężkiej broni przeciwnika i najczynniejsze opory; o ważniejszych spostrzeżeniach dowódca plutonu melduje natychmiast. Dostosowanie ognia artylerii i ciężkich broni maszynowych, wspierających, jest tym łatwiejsze, im dokładniej wskazuje się cele, a ich obserwatorzy lepiej orientują się w położeniu czołowych drużyn.
Dowódca plutonu wskazuje cele dowódcy kompanii, lub obserwatorom wysuniętym; w razie potrzeby jego obowiązkiem jest ułatwienie im odszukania celu.
W terenie trudnym należy przy tym ułatwić im zorientowanie się w położeniu czołowych drużyn przez odpowiednie meldunki, płachty wytyczne, lub sygnały świetlne.
Użycie ciężkich karabinów maszynowych i granatników nabiera szczególnego znaczenia w miarę zbliżania się do nieprzyjaciela, gdy łączność z artylerią i ciężkimi broniami maszynowymi, działającymi z tyłu, staje się trudniejszą.
W pobliżu nieprzyjaciela, w terenie trudnym, zwłaszcza gdy łączność w tył zawiedzie, dowódca plutonu w razie potrzeby nie powinien wahać się podporządkować sobie jednej z najbliższych jednostek ciężkich karabinów maszynowych i pociągnąć ją za sobą, by mieć bezpośrednie wsparcie i móc szybko zorganizować ogień na osiągniętym przedmiocie.
Ogień granatników (§ 210) kieruje się głównie na bronie maszynowe przeciwnika, zwłaszcza wtedy, gdy trudno je zwalczać inną bronią, wskutek ich bliskości.
g) W razie potrzeby dowódca plutonu zarządza przejściowe okopywanie się dla przetrwania pod silnym ogniem przeciwnika, lub dla wytężonej walki ogniowej. Troszczy się jednak wtedy o to, by ogólnego biegu natarcia nie zahamować.
h) Działanie gazem i napad lotników nieprzyjaciela nie może odwieść plutonu od wykonania swego zadania.
Dowódca plutonu winien utrzymać spokój, oraz karne zachowanie się i działanie drużyn; w razie potrzeby musi umieć narzucić swą wolę i wymusić odpowiednie postępowanie.
Dowódca plutonu powinien stale orientować się w zapasach i troszczyć się o amunicję, w szczególności dla ręcznych karabinów maszynowych i granatników; zużyciem i uzupełnianiem tak kieruje by mu jej nie zabrakło w chwili najbardziej decydującej - przed samym szturmem.
Wyruszenie do natarcia w łączności z czołgami regulują rozkazy przełożonych. Współdziałanie w toku natarcia odbywa się w myśl zasad § 112-e i f, Cz. I.
Dowódca plutonu daje impulsy do należytego wykorzystania działania czołgów; czołgom wskazuje opory, niedostrzeżone przez nie, przy pomocy umówionych znaków (sygnałów).
Na bronie przeciwczołgowe, działające z bliska na czołgi, kieruje ogień przede wszystkim ręcznych karabinów maszynowych i strzelców wyborowych, ewentualnie granatników.
W razie zatrzymania, lub przesuwania się czołgów nie powinien dopuścić do zatrzymania rozpędu natarcia w kierunku wyznaczonym.
a) Do natarcia nocnego dowódca plutonu przygotowuje swój oddział przez zaznajomienie wszystkich:
- z położeniem,
- sposobem wykonania zadania przez pluton,
- działaniem sąsiadów, oraz ciężkiej broni i artylerii.
W szczególności dokładnie należy ustalić 1 omówić:
- sposób, ułatwiający utrzymanie kierunku (znane przedmioty w terenie, świecące kompasy),
- sposób łączności (sygnały, znaki),
- zachowanie się w chwili spotkania i po starciu się z przeciwnikiem, zależnie od wyniku.
b) Poza strefą możliwości zaalarmowania przeciwnika ruch odbywa się w kolumnie w bliskiej łączności z sąsiadami. Bezpośrednie ubezpieczenie oddziału w posuwaniu się organizuje dowódca plutonu, wysuwając w razie potrzeby patrole na najbliższe odległości.
Dowódca znajduje się na czele oddziału; troszczy się szczególnie o zachowanie kierunku, łączności z dowódcą kompanii i sąsiadami, oraz o bezwzględne zachowanie ciszy.
Na dowódców patroli wyznacza doświadczonych podoficerów lub starszych strzelców.
c) Do natarcia pluton rozsypuje się w tyralierkę o zmniejszonych odstępach, grupując w pierwszej linii zależnie od rozkazu i szerokości frontu 3, lub 2 drużyny. Dowódca plutonu powinien mieć zawsze pod ręką grupkę strzelców do bezpośredniego rozporządzenia. Granatniki prowadzi zastępca dowódcy plutonu.
Przyjęcie ugrupowania do natarcia odbywa się skrycie i cicho, by nie zaalarmować nieprzyjaciela. Dowódca plutonu szczególnie troskliwie ustala kierunek (kierunki) i łączność wszerz.
d) Ruszenie do natarcia odbywa się na sygnał, lub w oznaczonym czasie na znak dowódcy plutonu. Napotkane patrole lub ubezpieczenia nieprzyjaciela należy znieść bez wahania i hałasu uderzając bagnetem. W razie oświetlenia przedpola natychmiast padać. Jeżeli nieprzyjaciel rozpocznie ogień, obowiązkiem dowódcy plutonu jest nie zważając na nic, doprowadzić oddział do wyznaczonego przedmiotu.
Szturm.
§ 247. Przygotowanie i wykonanie szturmu.
Przygotowanie i wykonanie szturmu odbywa się w myśl zasad § 219, Cz. I.
a) Od dowódcy plutonu zależy w dużym stopniu wczesne wykrycie miejsc dojrzałych do szturmu. Na te miejsca kieruje największy wysiłek ogniowy, przede wszystkim granatników i broni przydzielonych; w kierunku tych miejsc ściąga strzelców, pozostałych jeszcze w tyle. Stara się zwrócić na te miejsca uwagę dowódcy kompanii i broni wspierających.
W toku ogniowego przygotowania szturmu dowódca plutonu musi być gotów do poderwania plutonu na rozkaz (sygnał), z własnej inicjatywy, albo dla poparcia inicjatywy podwładnych, lub sąsiadów.
Zawsze przed szturmem rozkazuje nałożyć bagnety.
b) Rozpoczęcie szturmu powinno być zgrane z przeniesieniem ognia artylerii, ciężkich broni i granatników.
Dowódca plutonu reguluje przeniesienie ognia granatników i ciężkich broni przydzielonych. Przeniesienia ognia artylerii i ciężkich broni wspierających żąda, w razie potrzeby, przez dowódcę kompanii.
c) Do szturmu dowódca plutonu podrywa swój oddział rozkazem (sygnałem) i własnym przykładem.
Granatniki przenoszą ogień głębiej, lub na boki dla osłony szturmującego plutonu; ciężkie karabiny maszynowe przydzielone osłaniają, w razie potrzeby, szturm z boku.
Zastępca dowódcy plutonu i dowódcy broni przydzielonych troszczą się o jak najszybsze przesunięcie swych broni w przód za plutonem, by nie opóźnić wsparcia jego dalszych wysiłków.
d) Gdy pozycja jest odrutowana, dowódca plutonu organizuje odpowiednie przekroczenie przeszkody, by uniknąć stłoczeń na przejściach. Na czas przebywania przeszkody należy zapewnić plutonowi osłonę ogniem granatników i ciężkich karabinów maszynowych.
Szturm jednolity odbywa się w myśl zasad § 221, Cz. I. Dowódca plutonu musi przygotować jednoczesne wyruszenie stosownie do rozkazu i uregulować działanie granatników.
§ 249. Zachowanie się w razie nieudanego szturmu.
Gdy szturm się nie uda, pluton przywiera do ziemi i stawia zażarty opór, by utrzymać zdobyty teren i dać możność przełożonym wprowadzenia do walki ich środków rozporządzalnych w jak najlepszych warunkach.
Szturm w nocy odbywa się w myśl zasad § 282-c, Cz. I. Po pierwszym starciu z przeciwnikiem należy szybko i w ciszy uporządkować oddział i bacząc na kierunek przeć wprzód aż do zajęcia nakazanego przedmiotu.
§ 251. Zachowanie się po szturmie (§ 222, Cz. I).
Przy wtargnięciu na stanowisko nieprzyjaciela dowódca plutonu winien znaleźć się w czołowej fali szturmujących. Pod osłonę ręcznych karabinów maszynowych, porządkuje szybko oddział i prowadzi natarcie dalej, bacząc na utrzymanie kierunku.
Do walki wprowadza dołączające granatniki i ciężkie karabiny maszynowe, kierując ich ogień stosownie do potrzeb, pościgu, wsparcia i osłony dalszego natarcia, lub zwalczania przeciwuderzeń.
Dowódca plutonu musi również szybko ustalić łączność z dowódcą kompanii i zorientować się w położeniu na skrzydłach plutonu. W razie potrzeby wdrożyć uzupełnienie amunicji przy pomocy zastępcy.
Walka wewnątrz ugrupowania przeciwnika.
§ 252. Prowadzenie walki (§ 223, Cz. I).
W tej walce dowódca plutonu musi wykazać dużo hartu i przedsiębiorczości, by z wytrwałością żywiołu przeć i wdzierać się w głąb stanowisk przeciwnika i nie dać się zatrzymać przez opory, pozostałe zboku, ani przez sąsiadów, pozostających w tyle. Tylko zdecydowany ruch plutonu wprost przed siebie może ułatwić zwalczenie pozostałych z boku oporów - sąsiadom i odwodom, wciskającym się za plutonem.
Dowódca plutonu musi być gotów w każdej chwili do zwalczania nagle pojawiających się bliskich celów, zagrażających plutonowi od czoła, lub z boków, przy pomocy granatników i ciężkich broni przydzielonych, lub podporządkowanych sobie w toku walki.
Konieczność szybkiego i natychmiastowego wsparcia w tych wypadkach wymaga braterskiej i ofiarnej współpracy z dowódcą plutonu - prowadzącego granatniki i dowódców ciężkich broni, którzy działać muszą często, w braku rozkazu, z własnej inicjatywy i na podstawie własnej obserwacji, zwłaszcza w razie przeciwuderzeń.
W wypadku pojawienia się broni pancernej pluton działa w myśl zasad § 176.
§ 253. Zachowanie się przy zatrzymaniu natarcia.
a) Przy każdym zatrzymaniu natarcia, czy to na rozkaz, po osiągnięciu wyznaczonego przedmiotu, czy wymuszonym przez nieprzyjaciela, pluton działa czasowo obronnie, gotów każdej chwili do wznowienia natarcia.
Obowiązkiem dowódcy plutonu jest utrzymać spokój i porządek oraz przez osobisty wpływ na strzelców w miejscu, najbardziej zagrożonym, zapobiec możliwości zachwiania się siły moralnej oddziału.
b) Konieczność stawienia oporu na miejscu wymaga szybkiego ustalenia zadań ogniowych (kierunków) dla drużyn, granatników i ciężkich broni przydzielonych, oraz zarządzenia okopania się i stałej obserwacji. Amunicję trzeba wyrównać i uzupełnić.
W dogodnych warunkach terenowych i położenia należy szybko uporządkować pluton i dostosować ugrupowanie do terenu w związku z zadaniem. Wobec bliskiego przeciwnika w trudnych warunkach terenowych niezbędne przesunięcia przeprowadza się w ciemności.
c) Dowódca plutonu ustala szybko łączność z są siadami. W razie zbytniego oddalenia od sąsiadów ubezpiecza skrzydła.
O położeniu swego oddziału melduje dowódcy kompanii, nawiązując z nim bezpośrednią łączność. W szczególności troszczy się o wytyczenie osiągniętej linii, by zorientować przełożonych i uzyskać szybko wsparcie ogniowe.
d) Styczność z nieprzyjacielem należy stale utrzymać przy pomocy obserwacji i patroli, meldując o wszelkich przejawach przegrupowań nieprzyjaciela, lub próbach oderwania się.
Gdy zapada zmrok, ciemność, lub mgła, dowódca plutonu organizuje ubezpieczenie przy pomocy czat bojowych (§ 235, Cz. I) aż do zarządzeń z góry, oraz zdwaja czujność i staranie, by utrzymać styczność z nieprzyjacielem.
Pościg na polu bitwy.
§ 254. Wszczęcie pościgu (§ 227, Cz. I)
Czujność i obserwacja w toku walki musi być tak nastawiona, by uchwycić każdą chwilę słabnącego oporu, lub oznaki zamierzonego wycofania się nieprzyjaciela, zwłaszcza w nocy i trudnych warunkach atmosferycznych.
a) Z chwilą zauważenia wycofania się dowódca plutonu melduje natychmiast o tym i rusza wprost przed siebie, nie czekając na rozkaz i nie zważając na zmęczenie żołnierzy.
Granatniki i najbliższą jednostkę ciężkich karabinów maszynowych dowódca plutonu porywa za sobą, by mieć silne wsparcie ogniowe w wypadku napotkania na opór, lub przeciwuderzenie.
Pościg musi być żywiołowy, by nie stracić styczności z nieprzyjacielem i nie dać mu czasu na uporządkowanie się i zorganizowanie w terenie.
b) W polu ognia artylerii i ciężkich broni maszynowych przeciwnika dowódca plutonu dostosowuje szyk do terenu, by uniknąć strat i nie narazić plutonu na rozbicie. W terenie pokrytym musi szczególnie troszczyć się o ubezpieczenie, by uniknąć zaskoczeń.
Opory, napotykane wprost przed sobą, należy szybko łamać; opory boczne wymijać, ubezpieczając się przed niemi i meldując o nich dowódcy kompanii, lub wskazując je jednostkom, posuwającym się w tyle.
Gdy nieprzyjaciel osłania odwrót bronią pancerną, należy dążyć do wyprzedzenia jej, wykorzystując pokryte odcinki terenu.
c) Wobec nieprzyjaciela, cofającego się w nieładzie, zuchwalstwo i ryzyko zapewnić mogą najlepsze wyniki.
Pluton odwodowy.
§ 255. Wykonanie ruchu i działanie.
a) Pluton odwodowy posuwa się za plutonami walczącymi, stosownie do rozkazu dowódcy kompanii, zawsze gotów do wsparcia ich działania, lub osłony zagrożonego boku. Ugrupowanie plutonu musi być dostosowane do terenu, by uniknąć strat od ognia na ziemi i z powietrza.
Dowódca plutonu troszczyć się musi o stałą łączność z dowódcą kompanii i plutonami walczącymi, oraz orientować się stale w przebiegu walki. b) Działanie plutonu odwodowego określa § 266.
Zazwyczaj granatniki plutonu odwodowego działają na korzyść linii ogniowej kompanii stosownie do rozkazów dowódcy kompanii.
Do zwalczania napadu lotników nieprzyjaciela dowódca plutonu wyznacza 1 - 3 ręcznych karabinów maszynowych.
c) Pluton odwodowy wkracza do walki w zasadzie na rozkaz dowódcy kompanii. W wypadku nagłym dowódca plutonu może być zmuszony do odruchowego działania samodzielnego dla osłony zagrożonego boku kompanii, lub dla odparcia niespodziewanego uderzenia przeciwnika. Wprowadzając odwód do walki, dowódca plutonu melduje natychmiast dowódcy kompanii. Ambicją dowódcy plutonu odwodowego powinno być porwanie za sobą oddziałów czołowych.
B. Obrona.
W obronie dowódca plutonu jest odpowiedzialny za utrzymanie terenu w odcinku wyznaczonym. Jego obowiązkiem jest bronić się na miejscu zacięcie i wytrwale bez myśli o odwrocie.
Przygotowanie obrony.
§ 257. Organizacja ognia (§ 241, Cz. 1).
Przygotowanie obrony dla plutonu przeprowadza się w kolejności podanej w § 169.
a) Dowódca plutonu organizuje ogień na podstawie zadania przez rozmieszczenie plutonu w obrębie swego odcinka w gniazdach i wyznaczenie im zadań ogniowych.
Całość organizacji obronnej plutonu musi dać pełne opanowanie ogniem przedpola plutonu we współdziałaniu z ciężkimi karabinami maszynowymi i sąsiadami, oraz możność skupiania ognia w kierunku najbardziej zagrożonym. Gdy pluton tworzy punkt oporu (§ 248-c, Cz. I) musi panować ogniem nad sąsiednimi częściami pozycji i być zdolny do samodzielnej obrony w razie wdarcia się nieprzyjaciela do sąsiednich odcinków.
b) Gniazda tworzy się w myśl zasad § 248-b, c. d, Cz. I., ustalając ich obsady i środki stosownie do zadań ogniowych, mając na względzie przede wszystkim uzupełnienie ogniem zapór ogniowych ciężkich karabinów maszynowych i zapewnienie im osłony od frontu, gdy działają ogniem bocznym (§ 243, Cz. I).
W tym celu dowódca plutonu zaznajamia się z zadaniem ciężkich karabinów maszynowych, działających na korzyść jego odcinka. Współpraca ogniowa z sąsiadami wymaga osobnego uzgodnienia z dowódcami sąsiednich odcinków. c) Dając zadania ogniowe dowódca plutonu ustala:
- zwalczanie nieprzyjaciela na dalszym przedpolu: ognie zbiorowe, samych ręcznych karabinów maszynowych i strzelców wyborowych (otwarcie ognia i na czyj rozkaz (sygnał);
- działanie na sygnał zapory głównej.
W związku z tym dowódca plutonu troszczy się o ocenę (odmierzenie) odległości do orientacyjnych punktów w terenie.
Na wypadek ognia w ciemności winien poczynić odpowiednie przygotowania, jak rozmieszczenie w terenie dobrze widocznych wskaźników, zbadanie i ustalenie kąta nachylenia broni, przede wszystkim ręcznych karabinów maszynowych w stosunku do powierzchni terenu, zapamiętanie orientacyjnych punktów w terenie na bliskim przedpolu.
§ 258. Dowódca, obserwacja, łączność.
a) Miejsce pobytu dowódca plutonu wybiera tak, by mógł widzieć cały swój pluton, pole walki i nieprzyjaciela. Zastępcę umieszcza w tej części plutonu, na którą nie może oddziaływać bezpośrednio.
b) Obserwatora umieszcza się na stanowisku w pobliżu dowódcy plutonu.
c) Dowódca plutonu troszczy się o ustalenie w terenie najdogodniejszej łączności z dowódcą kompanii, ciężkimi broniami, sąsiadami i dowódcami gniazd.
§ 259. Umocnienia, maskowanie (§ 251, Cz. I).
Dowódca plutonu jest odpowiedzialny za szybkie i sprawne wykonanie umocnień, maskowania i przeszkód, nakazanych przez dowódcę kompanii.
W wypadku, gdy pluton stanowi obsadę punktu oporu, jego umocnienia tworzyć muszą całość, zdolną do obrony, nawet gdy sąsiednie odcinki padną.
Nie należy nigdy zapominać o urządzeniach pozornych, które wpływają na rozproszenie uwagi i ognia nieprzyjaciela.
§ 260. Gotowość bojowa (§ 254, Cz. I).
a) Służbę i stopień gotowości bojowej w plutonie dowódca plutonu ustala stosownie do stopnia zagrożenia i rozkazów przełożonych.
Stałą służbę obserwacyjno-alarmową (ogólny alarm, alarm lotniczy, gazowy) pełni obserwator dowódcy plutonu i wyznaczeni strzelcy.
Służbę pogotowia należy tak zorganizować, by każde gniazdo mogło w razie alarmu natychmiast otworzyć ogień.
W plutonie pełni stale służbę podoficer służbowy; do jego obowiązków, poza dopilnowaniem porządku wewnętrznego, należy sprawdzanie czujności czat bojowych, służby obserwacyjno-alarmowej i pogotowia, szczególnie w ciemności.
b) Dowódca plutonu musi dobrze przygotować alarm (ogólny, lotniczy i gazowy), szczególnie w ciemności, by uniknąć zamieszania. W razie możliwości napadu gazowego zarządza pogotowie gazowe.
Łączność należy często sprawdzać; w szczególności dowódca plutonu dopilnowuje, by znaki (sygnały) alarmowe znali wszyscy żołnierze.
Szczególnie uważać należy wtedy, gdy strzelcy są zmęczeni, w nocy, a zwłaszcza przed świtem, by uniknąć zaskoczeń. Przed świtem, w warunkach szczególnego zagrożenia, może być wskazane wysunięcie na stanowiska całego plutonu, a przynajmniej obsad gniazd czołowych. Sam dowódca plutonu musi być wtedy bardziej czujny. W nocy należy zapewnić dozorowanie luk.
c) Dowódca plutonu przygotowuje dostateczne zapasy amunicji we wszystkich gniazdach i organizuje jej uzupełnienie; w szczególności musi pamiętać o amunicji do ręcznych karabinów maszynowych i granatników, oraz troszczyć się o wodę i żywność dla strzelców.
Prowadzenie walki.
§ 261. Otwarcie i prowadzenie ognia.
Gdy zbliża się nieprzyjaciel, lub na alarm, pluton zajmuje stanowiska w gotowości do otwarcia ognia.
Przed otwarciem ognia należy wycofać czaty bojowe.
Ogień otwiera się i prowadzi w myśl zasad § 256, Cz. I., z reguły na rozkaz dowódców drużyn. Jeżeli dowódca plutonu na rozkaz, lub z własnej inicjatywy chce zaskoczyć nieprzyjaciela przez nagłe otwarcie ognia całego plutonu, wydaje odpowiednie rozkazy.
W zwalczaniu szczególnie dogodnych celów na dalekim przedpolu pluton bierze udział na rozkaz dowódcy plutonu, gdy działanie ciężkich karabinów maszynowych i artylerii nie jest dostatecznie silne i skuteczne. Do tego działania dowódca plutonu może użyć zależnie od odległości i warunków, ognia zbiorowego całego plutonu, lub jego części, ewentualnie ognia ręcznych karabinów maszynowych i strzelców wyborowych. Ognia na dalekie odległości należy używać oględnie, by nie marnować amunicji i nie zdradzić przedwcześnie własnych stanowisk.
Przy otwieraniu i prowadzeniu ognia w trudnych warunkach obserwacji, w ciemności, we mgle dowódca plutonu powinien użyć całego swego wpływu, by uniknąć bezładnej strzelaniny i osiągnąć spokojny i opanowany ogień.
W toku walki dowódca plutonu wpływa na działanie ogniowe plutonu w myśl zasad podrozdziału 4 „Ogień“.
Dowódca plutonu musi tak działać, by wszelkie wysiłki nieprzyjaciela w celu dotarcia do odległości szturmowej złamać i nie dać sobie wydrzeć przewagi moralnej. Troszczy się o punkty szczególnie zagrożone, by w tych miejscach wzbudzić jak największą zaciętość i upór, wpłynąć na spokojne i celne prowadzenie ognia i dać tam skuteczne wsparcie przede wszystkim przy pomocy granatników. Na te miejsca musi zwrócić uwagę dowódcy kompanii i ciężkich broni.
Bezwzględna wola i zaciętość w uporze dowódcy plutonu ma rozstrzygający wpływ na zachowanie się strzelców i wytrwanie całego plutonu. Szturmowane bezpośrednio gniazda musi wesprzeć dowódca plutonu wszystkim co ma pod ręką, by ogniem i w walce wręcz zniszczyć nieprzyjaciela, docierającego do własnych stanowisk.
Dowódcy gniazd sąsiednich, nieszturmowanych bezpośrednio, muszą łamać i dusić wszelkie porywy do szturmu na swoim przedpolu, by nie dopuścić do rozszerzenia fali szturmujących. W miarę możności winni wspierać sąsiadów, zwalczając szturmujących ogniem z własnych stanowisk.
W ostatniej chwili, gdy nieprzyjaciel wdziera się do pozycji, a umocnienia pozwalają na łatwe wydostanie się z okopów, dowódca plutonu podrywa wszystkich w najbliższym promieniu i rzuca wprzód na nieprzyjaciela, by go zniszczyć ostatecznie w walce wręcz.
§ 263. Walka wewnątrz pozycji (§ 257, Cz. I).
Jeżeli nieprzyjaciel wtargnie gdziekolwiek w pozycję główną, należy go przykuć do ziemi ogniem ze wszystkich stron. Dowódca plutonu musi użyć całej energii i wszystkich sił, by powstrzymać dalsze wdzieranie się przeciwnika i ułatwić wkroczenie odwodom.
§ 264. Zachowanie się w wypadku dłuższego trwania obrony.
W razie dłuższego trwania na stanowiskach do specjalnych obowiązków dowódcy plutonu należy utrzymanie w dobrym stanie i w jak najlepszym porządku umocnień odcinka, broni, sprzętu, oporządzenia i amunicji.
Osobiste zachowanie się dowódcy plutonu, współżycie z podwładnymi winno mieć na celu stałe oddziaływanie na nastrój strzelców, by wzmocnić hart i ducha wytrwania, oraz zachować wartości zaczepne strzelców. Biorąc udział w patrolach i wypadach, zarządzanych przez dowódców przełożonych, dowódca plutonu oddziaływa na podwładnych własnym przykładem.
Możliwość niespodziewanego napadu gazowego wymaga od dowódcy plutonu szczególnej czujności w tym kierunku i utrzymania odpowiedniego pogotowia.
Pluton odwodowy.
Pluton odwodowy organizuje się obronnie w terenie stosownie do rozkazów dowódcy kompanii. Udział ognia granatników i ewentualnie części ręcznych karabinów maszynowych plutonu odwodowego w zaporze głównej, ustala dowódca kompanii.
Na stanowiskach ogniowych dowódca plutonu pozostawia załogę bezpieczeństwa (część ręcznych karabinów maszynowych i strzelców), która w każdej chwili może otworzyć ogień dla powstrzymania włamującego się nieprzyjaciela. Resztę plutonu umieszcza w ukryciu do przeprowadzenia natychmiastowych przeciwuderzeń.
Dowódca plutonu odwodowego powinien swoje działanie przygotować; orientować się stale w położeniu jednostek czołowych, znać dokładnie dojścia do nich, oraz cały teren, w którym przewiduje się użycie tego oddziału.
Gdy nieprzyjaciel wtargnie w pozycję główną, załoga bezpieczeństwa i granatniki otwierają ogień, by przykuć nieprzyjaciela do ziemi. Dowódca plutonu natychmiast, nie czekając na rozkaz rusza do przeciwuderzenia najkrótszą drogą, śmiało i zdecydowanie, by uderzyć na nieprzyjaciela, nie dając mu czasu na usadowienie się w terenie. Ręczne karabiny maszynowe załogi bezpieczeństwa i granatniki wspierają ogniem przeciwuderzenie; gdy ręczne karabiny maszynowe nie mogą działać ogniem, ruszają do uderzenia razem z plutonem.
Na rozkaz dowódca plutonu musi być gotów do szybkiego wzmocnienia załogi bezpieczeństwa i obrony na miejscu.
C. Wycofanie się z walki.
Wycofanie się z walki może nastąpić tylko na rozkaz. Przeprowadza się je zawsze skrycie. Dowódca plutonu kieruje osobiście wycofaniem, regulując kolejne odchodzenie w tył drużyn i osłonę wycofania ogniem przede wszystkim ręcznych karabinów maszynowych i granatników.
Wycofującym się drużynom wskazuje kierunki i sposób odejścia. Wycofujące się pierwsze części plutonu, zawsze gotowe do zwrócenia się frontem na nieprzyjaciela (do przeciwuderzenia, lub działania ogniem), zbiera w tyle zastępca dowódcy plutonu, utrzymując porządek i nie dopuszczając do bezładnego odwrotu.
Dowódca plutonu wycofuje się z ostatnią drużyną. W styczności z nieprzyjacielem pozostawia patrole z ręcznymi karabinami maszynowymi i dużą ilością amunicji, pod dowództwem energicznych podoficerów. Patrole te wycofują się na końcu, stosownie do rozkazów dowódcy plutonu.
W razie silnego naporu przeciwnika obowiązkiem dowódców oddziałów, znajdujących się najbliżej przeciwnika, jest umożliwić wycofanie się reszty przez prowadzenie walki na miejscu.
Dowódca plutonu i dowódcy drużyn muszą zwracać uwagę na strzelców załamanych duchowo i stłumić w zarodku wszelkie objawy paniki. Rannych należy wyprowadzić, lub wynieść z pola walki, nie dopuszczając do pozostawienia ich w ręku nieprzyjaciela.
Wycofanie w nocy przeprowadza się cicho i skrycie, by nieprzyjaciel nie mógł się zorientować.
D. Opóźnianie ogniowe.
Zadanie plutonu na stanowisku opóźniającym jest ściśle określone przez dowódcę kompanii.
Dowódca plutonu rozmieszcza pluton i broń przydzieloną na stanowisku wyznaczonym w ten sposób, by miał dogodne warunki wykonania ognia na całym przedpolu i na dalsze odległości, oraz odpowiednie odejście.
Przy rozmieszczaniu plutonu należy jak najlepiej wykorzystać odpowiedni teren; ze względu na szersze odcinki ugrupowanie będzie zazwyczaj luźniejsze, większe przerwy między gniazdami (grupkami strzelców), niż w obronie.
Ubezpieczenie i rozpoznanie na przedpolu i na skrzydłach w ramach rozkazów dowódcy kompanii organizuje przy pomocy patroli, wydzielonych z poszczególnych drużyn.
Dowódca plutonu pozostawia sobie część strzelców w ręku dla ułatwienia wycofania się plutonu w razie potrzeby.
Łączność z dowódcą kompanii utrzymuje się przy pomocy szybkich środków, i wzrokową.
Ogień otwiera się już na największych odległościach, możliwych dla danej broni. Najskuteczniejsze są nagle, gwałtowne i ześrodkowane napady ogniowe na cele duże i wrażliwe. Zależnie od rodzaju celów i odległości dowódca plutonu decyduje, czy je ostrzelać ogniem zbiorowym całego plutonu, skupionym ogniem ręcznych karabinów maszynowych, czy ogniem, prowadzonym przez poszczególnych dowódców drużyn na swych kierunkach. W każdym wypadku należy wykorzystać strzelców wyborowych do zwalczania ważniejszych celów, ukazujących się na przedpolu (§ 104).
Drogi odejścia dla poszczególnych drużyn i miejsce ponownego zebrania się plutonu muszą być wyznaczone z góry.
Moment oderwania się (opuszczenia stanowisk) ustala się na podstawie oceny warunków terenowych.
a) Im bardziej kryte i łatwe wycofanie umożliwia teren, oraz im silniejsze przeszkody naturalne znajdują się przed pozycją, tym później można rozpocząć wycofywanie.
b) W terenie otwartym np. gdy stanowiska opóźniające znajdują się na grzbiecie wzniesienia, należy wycofanie rozpocząć tak wcześnie, by zdążyć skryć się za najbliższą zasłoną terenową, zanim oddziały przeciwnika osiągną grzbiet wzniesienia.
Szyki stosuje się zależnie od terenu i stopnia zagrożenia ogniem przeciwnika.
W wypadku działania kawalerii i broni pancernej przeciwnika należy wykorzystać zasłony terenowe, by uniknąć zaskoczeń.
Wycofanie przeprowadza się w myśl zasad podrozdziału C, pod osłoną patroli z ręcznymi karabinami maszynowymi. Szczególną uwagę należy zwrócić na ubezpieczenie skrzydeł. W razie potrzeby dowódca plutonu powinien ułatwić wycofanie się rozwiniętych w linii ogniowej drużyn przy pomocy grupy strzelców, pozostawionych w tyle.
Dowódca plutonu troszczyć się musi o ciężki sprzęt ogniowy i w razie potrzeby zapewnić mu pomoc przy przenoszeniu.
W terenie pokrytym korzystniejsze jest działanie z zasadzki.
Zasadzka.
Zasadzki stosuje się w działaniach rozpoznawczych (branie jeńca), lub w opóźnianiu, w terenie pokrytym, nie dającym dalekich ostrzałów, a ułatwiającym podejścia. Działania z zasadzki, wykonywane nawet przez drobne oddziały, mogą być bardzo skuteczne; w korzystnych warunkach zaskoczenia drobne oddziały mogą znieść zupełnie nawet silniejsze oddziały przeciwnika, lub zadać im krwawe straty, wzniecić w nich popłoch i demoralizację, a przez to zahamować ich rozpęd w działaniu.
Działanie z zasadzki polega na uderzeniu, nagłym napadzie ogniowym z bliskiej odległości, lub na napadzie ogniowym, połączonym z uderzeniem. Najlepiej nadają się w tym celu miejsca pozwalające na działanie skryte, w pobliżu ciaśnin, lub trudnych do przebycia przeszkód.
Działania z zasadzki nie podlegają żadnym schematom. Ich wynik zależy przede wszystkim od pomysłowości, inicjatywy, zmysłu bojowego i zdecydowania dowódców. Rezultaty działania z zasadzek mogą być większe, gdy dowódcy i strzelcy dokładnie znają teren i lepiej są do tych działań przygotowani.
Powodzenie działania z zasadzki opiera się na uzyskaniu zaskoczenia, oraz na śmiałem i zdecydowanym wykorzystaniu osiągniętego zaskoczenia.
Aby uzyskać zaskoczenie, trzeba ukryć siły swego oddziału w szczególności przed wysuniętymi elementami ubezpieczeń przeciwnika, zwłaszcza bocznych. Wybór odpowiedniej chwili rozpoczęcia działania dowódca zapewnia sobie przez obserwację; natychmiastowość działania - przez ustalenie sprawnej łączności przy pomocy najszybszych środków (znaki, sygnały).
Gdy prowadzi się uderzenie z zasadzki, musi ono być gwałtowne i krótkie, by zniszczyć napotkany oddział przeciwnika zanim nadejdzie mu pomoc.
Wycofanie należy ustalić z góry; w razie potrzeby ubezpieczyć sobie drogi odwrotu.
6. Rozpoznanie i ubezpieczenie.
A. Pluton na rozpoznaniu.
Pluton, wysłany na rozpoznanie, otrzymuje zadanie, kierunek, ewentualnie kolejne cele do osiągnięcia.
Pluton wzmacnia się wtedy konnymi i kolarzami, ewentualnie ciężkimi karabinami maszynowymi. Gdy niema konnych można kilku strzelców wsadzić na konie zdobyczne (zarekwirowane).
Dowódca plutonu, wysłanego na rozpoznanie, ma pełną swobodę w doborze sposobów działania, do osiągnięcia nakazanego celu, stosując się do zasad, podanych w podrozdziale „Patrol“ rozdziału B.
a) W posuwaniu pluton ubezpiecza się małymi patrolami, które działają jak szperacze. Dowódca plutonu musi dostosować szyk do terenu, mając na względzie ukrycie swych poruszeń i stałą gotowość do walki w razie nagłego zetknięcia się z przeciwnikiem, co wymaga zachowania sobie małego odwodu z bronią maszynową.
Dowódca plutonu rozpoznaje przeciwnika przez obserwację, przy pomocy patroli i przez walkę. W rozpoznaniu przy pomocy patroli, pluton stanowi dla nich oparcie. Wysyłanym patrolom należy dać dokładne zadania. Bardzo skuteczne może być skierowanie drobnych patroli na skrzydła przeciwnika lub na jego tyły.
b) Dowódca plutonu musi pamiętać, że jedynym jego celem jest rozpoznanie i do właściwego celu rozpoznania powinien dotrzeć pomimo przeszkód, spotykanych w drodze.
Nieprzyjaciela, spotykanego w drodze, omija, lub niszczy, gdy to jest możliwe, nie wikłając się w walkę, gdy nie jest do tego zmuszony, lub rozpoznanie bezpośrednio tego nie wymaga.
Zależnie od siły przeciwnika, którego ma rozpoznać i położenia, pluton może zdobyć potrzebne wiadomości przez natarcie, stawienie przejściowego oporu przez pewien czas, oraz w walce opóźniającej, pamiętając, że dla plutonu rozpoznawczego walka jest środkiem, a nie celem działania.
W każdym wypadku działania przez walkę, dowódca plutonu zachować sobie musi możność oderwania plutonu od przeciwnika.
c) Po wykonaniu zadania i zerwaniu styczności z przeciwnikiem, pluton wraca zazwyczaj inną drogą, niż ta, którą szedł na rozpoznanie.
B. Szpica.
Szpica spełnia zadanie tylko przez walkę. Rola jej polega na zdecydowanym ruchu i parciu wprzód bez zwłoki i bez straty czasu na rozpoznanie. Zawsze gotowa do boju, posuwa się w szyku, dostosowanym do terenu, w kierunku wyznaczonym, ściśle po wyznaczonej drodze.
Ruch szpicy musi być ciągły i równy. Dowódca musi zawsze pamiętać, by ubezpieczyć przed zaskoczeniem oddziały za nim idące, z drugiej strony, by przez przewlekłe przetrząsanie każdego punktu w terenie, nie hamować płynnego ruchu kolumny.
Dla ubezpieczenia szpicy wysyła się wprzód i na boki do najbliższych zasłon szperaczy. Ilość ich zależy od rodzaju zasłon przed szpicą, lub na jej bokach, z których może grozić zaskoczenie. W nocy, we mgle, w dymie, w lesie lub dla przetrząśnięcia zasłon większych rozmiarów, trzeba zwiększyć ilość szepraczy. Teren silnie pokryty szpica przechodzi z lin ją szperaczy na przedzie i na bokach.
Konnych należy rzucić na boki i ewentualnie wprzód, na dalsze punkty zamykające horyzont, z których może grozić zaskoczenie.
Gdy niema konnych i patroli na przedzie, szpica nie czeka na dojście szperaczy do punktów, zamykających horyzont, lecz posuwa się za niemi w szyku luźnym, aby w razie zaskoczenia ogniem nie ponieść zbyt wielkich strat. Szyk powinien być tym luźniejszy im groźba zaskoczenia większa.
Łączność w tył utrzymuje się przy pomocy znaków (sygnałów) i przez łączników.
Gdy kolumna staje, szpica powinna osiągnąć dogodny punkt obserwacyjny i dla stawienia oporu, gdzie zatrzymuje się działając jak placówka.
§ 277. Zachowanie się wobec przeciwnika.
O dostrzeżeniu przeciwnika należy natychmiast meldować. W szczególności szybkimi środkami należy alarmować oddział ubezpieczony w razie stwierdzenia gazów, lub broni pancernej przeciwnika.
Dowódca szpicy naciera bez zwłoki na każdy opór na oś marszu, wprowadzając do walki wszelkie swe siły.
C. Placówka.
Na placówce pluton działa w myśl zasad podrozdziału „Placówka“ w rozdziale B.
7. Marsz i postój.
W marszu i na postojach dowódca plutonu działa w myśl podrozdziału 7, rozdziału B.