Pułk Piechoty - baon strzelecki - kompania strzelecka (etat nr 13)

Na podstawie etatu z dokumentów z CAW:

  • Organizacja pułku piechoty na stopie wojennej L.Dz3001/org./mob. 8 marca 1936. Etat przekazał Kamil Stepan.
  • Z uwzględnieniem poprawki do planu mobilizacyjnego "W2" L.Dz.2700/org.mob.38. Poprawkę przekazał Kamil Stepan.

 

Charakterystyka etatu

W organizacji z 1936 roku założono, że strzelcy walczący w I linii, tzw. "bagnety" będą przezbrojeni z karabinków (kbk) w karabiny (kb).

W plutonach strzeleckich wprowadzono etat strzelca wyborowego uzbrojonego w karabin (kb). W rzeczywistości strzelec wyborowy był uzbrojony w karabin przeciwpancerny wz.35, który został utajony.

Z plutonów strzeleckich skreślono granatniki, które zgrupowano w sekcji granatników na poziome kompanii. Na dowódcę sekcji wyznaczono podoficera i przydzielono biedkę, co poskutkowało odciążeniem biedek plutonów strzeleckich. 

W drużynach strzeleckich wyznaczono etatowego zastępcę dowódcy drużyny. 

1. Dowódca kompanii

etat:

  • Dowódca kompanii - 1 kapitan, 1 pistolet osobisty, 1 szabla osobista, 1 koń W
  • Ordynans - 1 strzelec, 1 kbk z bagnetem (na wozie kancelaryjno-bagażowym w drużynie gospodarczej)
  • UWAGA: Ordynans był jednocześnie luzakiem do konia oficerskiego
Dowódca kompanii Ordynans

2. Poczet dowódcy

etat:

  • Obserwatorzy - 1 kapral, 1 st. strzelec, 2 kbk z bagnetem,
  • Gońcy-trębacze – 1 st. strzelec, 2 strzelców, 3 kbk z bagnetem,
trębacz podoficer sanitarny podoficer weterynarii
Sekcja sanitarna

etat:

  • Dowódca sekcji - 1 kapral, 1 bagnet,
  • Dowódca patrolu- 1 st.strzelec, 1 bagnet,
  • Sanitariusze - 4 strzelców, 4 bagnety
Dowódca plutonu    

uwagi:

  • W razie konieczności można było podzielić sekcję na 2 patrole sanitarne. Dowództwo 2-giego patrolu obejmował st. strzelec. Każdy patrol składał się wtedy z 1 sanitariusza i 2 noszowych niosących 1 parę noszy.

3. Sekcja granatników

etat:

  • Dowódca sekcji - 1 sierżant, 1 pistolet skarbowy zastąpiony 1 kbk z bagnetem,
  • Koniowód biedki - 1 strzelec, 1 kbk z bagnetem, 1 koń taborowy-pociągowy (mierzyn), 1 biedka na amunicję do granatników.
1-wszy, 2-gi i 3-ci granatnik - razem

etat:

  • Granatnikowi - 1 kapral, 2 st. strzelców, 3 kbk z bagnetem
  • Celowniczy - 3 strzelców, 3 granatniki, 3 bagnety,
  • Amunicyjni - 6 strzelców, 6 kbk z bagnetem.
Dowódca plutonu            

uwagi:

  • Bardzo częstą pomyłką jest nazywanie pojedynczego granatnika "sekcją", a w dalszej kolejności awansowanie sekcji do rangi "drużyny".
  • Jednostka ognia (JO) do granatnika wynosiła 20 granatów. Urzutowanie amunicji wyglądało następująco:
4. PLUTONY STRZELECKIE
I-wszy PLUTON STRZELECKI
Dowódca z pocztem

etat:

  • Dowódca plutonu - porucznik/podporucznik, pistolet osobisty,
  • Ordynans osobisty - 1 strzelec, 1 kbk z bagnetem
  • Zastępca dowódcy plutonu - 1 sierżant, 1 pistolet skarbowy zastąpiony 1 kbk z bagnetem,
  • Obserwator - 1 kapral, 1 kbk z bagnetem,
  • Strzelec wyborowy – 1 st. strzelec, 1 kb z bagnetem
  • koniowód biedki - 1 strzelec, 1 kbk z bagnetem, 1 biedka amunicyjna plutonu, 1 koń taborowy-pociągowy (mierzyn)
Dowódca plutonu ordynans osobisty  

Uwagi:

  • Wbrew często powtarzanym informacjom w etacie wojennym pozostawiono ordynansów dla oficerów młodszych. Kasacja tego etatu dotyczyła tylko struktur pokojowych.
  • Dopuszczano by jednym z plutonów kompanii dowodził chorąży zawodowy, lub pchor. rezerwy. Wówczas nie przysługiwał mu ordynans, a ze stanu kompanii należało odjąć 1 strzelca i 1 kbk z bagnetem.
  • Strzelec wyborowy był zakamuflowanym w etacie strzelcem karabinu p-panc. Karabin przeciwpancerny, jako broń tajna w etacie nie figurował, zamiast niego był zwykły kb z bagnetem. Strzelec wyborowy traktowany był jako żołnierz walczący, tzw "bagnet". Poza karabinem przysługiwału mu 2 granaty ręczne zaczepne i 1 granat ręczny obronny.
  • Koniowód pieszo prowadził konia z biedką. Biedka amunicyjna plutonu strzeleckiego służyła głównie do przewozu amunicji i osprzętu dla ręcznych karabinów maszynowych. W przypadku braku biedki należało zarekwirować wóz 1-konny.
  • Szczegóły załadowania biedki są znane z instrukcji z 1933roku. W roku 1936 zmieniono etaty pułku piechoty i w związku z powyższym w instrukcji musiały nastąpić zmiany. Rekonstrukcja stanu załadowania po dostosowaniu do nowych etatów:
Stan załadowania biedki amunicyjnej plutonu strzeleckiego:
L.p. Rodzaj ładunku ilość
w sztukach
ilość
w jed. ładunkowych
ciężar jedn. ładunkowej ciężar ogółem
1 amunicja do r.k.m w magazynkach spakowanych w torby (nabój "S") 1600 naboi w 80 magazynkach 5 skrzynek po 16 magazynków 14,0 70,0
2 amunicja do r.k.m w magazynkach spakowanych w torby (nabój "S" i "P") 320 naboi w 4 magazynkach + 240 nabojów w 16 pudełkach 1 skrzynka 10,7 10,7
3 amunicja do r.k.m (w pudełkach po 15 sztuk) 1260 (w 84 pudełkach) 1 skrzynka 38,0 38,0
4 amunicja do granatnika /skreślona/       00,0
5 lufa zapasowe do r.k.m z futerałem 3 futerał na 3 lufy   10,0
6 lawetka do strzelania p-lot. (statyw trójnożny pod r.k.m.) 1 1 ok 10kg 10
7 skrzynka konserwacyjna do r.k.m /skreślona/ 1 zestaw Nr 21 1 skrzynka   0,0
8 plutonowe płachty wytyczające 2   0,5 1,0
9 tornistry (3 celowniczych r.k.m, 1 strzelca wyborowego) 4   14 56,0
  RAZEM       144,0

Łączny zapas amunicji do rkm w plutonie wynosił 4620 naboi, tj 3,08 JO na karabin. Z tego w magazynkach powinno być załadowane 2 JO (faktycznie 2,08), a pozostałe naboje w paczkach po katonowych paczkach 15 sztuk. Z tej liczby przy broni było przenoszonych 0,96 JO - zobacz uwagi do drużyny strzeleckiej), a pozostałe znajdowały się na biedce. Razem na biedce przewożono 1680 naboi w 84 magazynkach, oraz 1500 naboi w paczkach.

1-wsza Drużyna strzelecka

etat:

  • Dowódca drużyny - plutonowy, kb z bagnetem,
  • Zastępca dowódcy drużyny - kapral, kb z bagnetem,
  • Strzelcy - 2 st. strzelców, 11 strzelców, 13 z bagnetem,
  • Obsługa r.k.m. - 1 st. strzelec, 3 strzelców, 1 r.k.m. wz.28, 1 bagnet, 3 kbk z bagnetem

funkcje obsługi r.k.m.:

  • karabinowy - st. strzelec,  dowódca obsługi
  • celowniczy r.k.m. - strzelec,
  • amunicyjni - 2 strzelców
drużynowy Celowniczy          
 
     

Uwagi - broń i amunicja drużyny:

  • Dowódca, zastępca oraz 13 strzelców zaliczani byli do żołnierzy walczących, tzw. "bagnetów". Żołnierze walczący mieli przy sobie po 3 JO do karabinów, tj. razem po 90 naboi. Czwarta JO dla żołnierzy walczących była przewożona na wozie amunicyjnym kompanii. Każdemu "bagnetowi" przysługiwał dodatkowo przydział granatów ręcznych: 2 zaczepne i 1 obronny.
  • Wyposażenie obsługi r.k.m. składało się z trzech zestawów: zestaw nr 15 to karabin wz.28 z tłumikiem płomieni i lufą zapasową. Karabin nosił celowniczy, a lufa zapasowa była przechowywana na biedce w futerale (zobacz: stan załadowania biedki, punkt. 5). Ponadto w skład zestawu wchodziły 52 magazynki, z czego 24 znajdowały się "przy broni", a 28 na biedce (zobacz: jw., punkt 1 i 2). Zestaw nr 16 to 8 szt. ładownic (4 lewe, 4 prawe), oraz 6 toreb na 5 magazynków każda.Wszyscy żołnierze obsługi r.k.m.: nosili po jednej parze ładownic, tj. po 6 magazynków (3 magazynki w ładownicy). Wyjątkowo celowniczy zamiast jednego magazynka przenosił w ładownicy niezbędnik. W marszu torby były złożone na biedce, ale w przypadku rozwinięcia plutonu do boju amunicyjni składali na biedkę plecaki, a zabierali torby. Zapas amunicji przy broni wzrastał wówczas do 1000 naboi, tj. 2 JO w 50 magazynkach (dodatkowo 2 magazynki były załadowane nabojami "P", które zabierano na osobny rozkaz). Zestaw nr 17 to niezbędnik w brezentowym pokrowcu noszony w ładownicy przez celowniczego, oraz metalowy futerał na muszkę kołową i celownik przeciwlotniczy - noszony przez celowniczego w chlebaku. Na pluton przewidziano tylko 1 trójnóg do strzelania p-lot. (nie wchodził on w skład żadnego zestawu). Trójnóg przewożono na biedce (zob. punkt 6).
  • Karabinowy i amunicyjni nosili do kbk z bagnetem po 2 JO, tj. po 60 naboi. Pozostałe dwie JO przewożone były na wozie amunicyjnym baonu
2-ga Drużyna strzelecka - jak 1-wsza
3-cia Drużyna strzelecka - jak 1-wsza
II-gi PLUTON STRZELECKI - jak I-wszy
III-gi PLUTON STRZELECKI - jak I-wszy
5. Drużyna gospodarcza

etat:

podoficerowie funkcyjni:

  • Sierżant-szef - 1 st. sierżant, 1 pistolet skarbowy zastąpiony 1 kbk z bagnetem,
  • Podoficer gospodarczy - 1 plutonowy, 1 kbk z bagnetem,
  • Podoficer broni i gazowy* - 1 plutonowy, 1 kbk z bagnetem,

kucharze i kuchnia polowa:

  • kucharze - 1 st. strzelec, 1 strzelec, 2 kbk z bagnetem
  • jezdni kuchni polowej - 2 strzelców, 2 kbk z bagnetem, 1 kuchnia polowa czterokonna z przodkiem (wz.23, lub wz.31), 4 konie taborowe-pociągowe (T)

tabor:

  • 3 woźniców - 3 strzelców, 3 kbk z bagnetem, 6 koni taborowych-pociągowych (T), 3 wozy taborowe parokonne, w tym:
    • wóz przykuchenny
    • wóz kacelaryjno-bagażowy
    • wóz amunicyjny

Uwaga:

* podoficer broni i gazowy – jednocześnie rusznikarz

 

 
Wachmistrz-szef podoficer gospodarczy Podoficer broni i gazowy kucharz kucharz
wóz amunicyjny
     
Razem kompania strzelecka
Stan osobowy:
oficerów: 4 (1 kapitan, 3 por./ppor. )
podoficerów: 31 (1 st. sierżant, 4 sierżantów, 11 plutonowych, 15 kaprali)
szeregowców: 191 (36 st. strzelców, 155 strzelców)
razem: 226
Uzbrojenie:

9 ręcznych karabinów maszynowch wz.28

138 karabinów z bagnetem,

61 karabinków z bagnetem
5 pistoletów skarbowych

18 bagnetów,

3 granatniki 46mm.

4 pistolety oficerów nie figurowały w etacie i ewidencji szwadronu
4 szable oficerów nie figurowały w etacie i ewidencji szwadronu

Uwaga: zgodnie z tabelą należności materiału uzbrojenia 5 pistoletów zastąiono 4 kbk z bagnetem i 1 bagnetem; Po tej poprawce:

19 bagnetów,

0 pistoletów skarbowych,

65 karabinków z bagnetem,

Konie: 1 koń wierzchowy
14 koni pociągowych-taborowych
razem 15 koni
Tabor:

1 kuchnia polowa czterokonna,

4 biedki

3 wozy taborowe parokonne