Szwadron Kawalerii Dywizyjnej - organizacja wojenna L.Dz.3022/org.mob.37

uwagi:

• Pluton kawalerii dywizyjnej w stosunku do plutonu kawalerii liniowej był powiększony o jedną /4-tą/ sekcję liniową. Poza tym organizacja była identyczna. Od 1938 roku planowano powiększenie plutonów o drugie sekcje r.k.m., ale ze względu na brak środków nie doszło to do skutku i aż do wybuchu wojny szwadrony KD miały tylko po 4 r.k.m., tj. 1 na pluton. Jedynym znanym wyjątkiem był 33 Szw. KD wystawiany przez szw. kaw KOP "Olkieniki", który wedle relacji miał łącznie 8 r.k.m. i 8 c.k.m.
• Źródłem dotychczasowej wiedzy o organizacji plutonów są opracowania Janusza Wielhorskiego,  które następnie w literaturze były przez różnych autorów powielane. Rekonstrukcja wykonana przez Wielhorskiego obarczona jest niewielkimi błędami. Okazuje się, że w plutonie nie było luzaka dowódcy na osobnym etacie. Zgodnie z regulaminem funkcję tę pełnił prawoskrzydłowy 2 szeregu 2 sekcji.
• Organizacje wojenne pododdziałów nadal przewidywały ordynansów dla oficerów młodszych. Dotychczasowe rekonstrukcje podważały ten fakt. Zapewne dlatego Wielhorski popełnił omyłkę - sądząc, że ordynansa nie było, i jednocześnie chcąc zachować zgodny stan osobowy "awansował" ordynansa na luzaka, przy czym konsekwencją było dodanie jednego konia wierzchowego do plutonu, co w rzeczywistości nie miało miejsca.
• Zastępca dowódcy był jednocześnie dowódcą koniowodów i nie stawał do walki pieszej.
• Goniec ma stopień plutonowego. Prawdopodobna przyczyna jest taka, że goniec w walce pieszej pełnił obowiązki zastępcy dowódcy (zastępca, jak wyżej wymieniono w walce pieszej nie uczestniczył). Zgodnie z regulaminem goniec spieszał się do luzaka dowódcy plutonu.
• Od 1 kwietnia 1939 roku mocą poprawki L.Dz.2700 zredukowano stany osobowe sekcji r.k.m. Dotychczasowy koniowód i amunicyjny stali się gońcami. Jeden z gońców został przydzielony na stałe do pocztu dowódcy szwadronu, a drugi pozostał w plutonie, jako jeden z pocztowych dowódcy plutonu. Gońcy w plutonach mieli stanowisko etatowe st. ułana.

uwagi:

• Druga sekcja do walki pieszej stawała okrojona - z sekcji wypadał luzak dowódcy plutonu. W teorii pozostawały 3 "bagnety", ale należało się liczyć z tym, że w przypadku ranienia kogokolwiek w plutonie z boju zostanie wyłączony także sanitariusz. W rzeczywistości do "bagnetów" nie można też było zaliczać strzelca wyborowego - dysponował on karabinem ppanc. wz. 35. Karabiny przeciwpancerne nie były ujęte w etacie ze względu na utajnienie tej broni.
• W przeciwieństwie do plutonów kawalerii w szwadronach kawalerii liniowej, w drugiej sekcji jest tylko 1 kapral, a zamiast drugiego kaprala na etatcie figuruje st. ułan. Jest to widoczna niekonsekwencja, bo w kawalerii samodzielnej uznano, że ze względu na nietypową sytuację, której żołnierz walczący miał być jednocześnie sanitariuszem łączone funkcje powinien wykonywać kapral. Poprawka LDz. 2700 nie wniosła zmian do organizacji 2-giej sekcji liniowej ani w kawalerii samodzielnej, ani w dywizyjnej. Można przypuszczać, że zaniechanie ujednolicenia "systemu" było przeoczeniem, gdyż pozostałe poprawki wskazują wyraźnie na dążenie do wyrównywania różnic w jednostkach najniższych szczebli organizacyjnych.

HIPOTEZA - URZUTOWANIE AMUNICJI DO R.K.M. I WYPOSAŻENIE JUKA:

• Zapas amunicji przy broni: sekcyjny i 1-y amunicyjny po 6 magazynków w ładownicach, celowniczy i 2-gi amunicyjny po 5 magazynków (w 6-tej ładownicy niezbędnik/ładownik), razem: 0,88 JO "przy broni".
• Na juku: 2 skrzynki na 16 magazynków każda (w tym jedna niepełna, łącznie 28 magazynków, tj 1,12 JO), masa około 25 kg  (masa pełnej skrzynki  14 kg); 1 skrzynka typowa na amunicję w paczkach (a 1260 naboi) - niepełna - 1000 naboi w paczkach (2 JO), około 32 kg. Futerał na lufy zapasowe (3szt.) - ok 3,3kg; skrzynka do konserwacji r.k.m. -  7 kg, lawetka do strzelań p-lot. - ok 15kg (masa lawetki przyjęta szacunkowo, rzeczywista nie jest znana), płachty wytyczne plutonu, 2 szt. - 1 kg. Razem na juku ok: 83 kg ładunku.

uwagi:

• Początkowo planowano, że sekcje r.k.m. będą liczyć 6 ludzi i 6 koni W, konia jucznego nie przewidywano. Okazało się to rozwiązaniem niepraktycznym, gdyż pluton dysponował zbyt małym zapasem amunicji do r.k.m. Ostatecznie wprowadzono skład sekcji taki sam jak w kawalerii liniiowej.
• Wbrew dotychczasowym poglądom, w zatwierdzonym etacie L.Dz.3022/mob.org.37 sekcja r.k.m. była liczniejsza niż to przewidywał regulamin. Dodano jednego amunicyjnego i jednego koniowoda. Sekcje w tym składzie utrzymały się aż do końca marca 1939r.
• Projekt Szefa Sztabu Głównego, zaaprobowany  uchwałą KSUS przewidywał rozbudowę plutonów o 2-gie sekcje r.k.m., tak by szwadron miał łącznie 8 r.k.m. Do wybuchu wojny plan był niemożliwy do wykonania ze względu na brak pokrycia materiałowego, w szczególności brak koni wierzchowych. Zamiast dodania 2-gich sekcji zmiany zatwierdzone poprawką L.Dz.2700/mob.org.38 sprowadziły się do zmniejszenia stanów osobowych sekcji już istniejących.  Skreślono z sekcji 1 amunicyjnego i 1 koniowoda. W ten sposób uzyskano 8 ułanów nadwyżki, którym przyporządkowano funkcje gońców (dodano po 1 gońcu w poczcie dowódcy plutonu, oraz 4 gońców w poczcie dowódcy szwadronu).

HIPOTEZA - URZUTOWANIE AMUNICJI DO C.K.M. I WYPOSAŻENIE TACZANKI:

• Zapas amunicji przy broni: Na taczance przewożono 12 skrzynek z amunicją w taśmach po 330 naboi, wodnik, niezbędnik i futerał z lufami zapasowymi. Przy spieszeniu karabinowy  zabierał 1 skrzynkę z amunicją, wodnik i wąż parowy, amunicyjny nr 1 brał 2 skrzynki z amunicją amunicyjny nr 2 brał 1 skrzynkę z amunicją, niezbędnik i kolbę p-lot. Celowniczy zabierał karabin, taśmowy podstawę, karabinowy niezbędnik, a pomocniczy wodnik.
• Na wozach amunicyjnych plutonu: dla każdego karabinu 4 skrzynki z amunicją w taśmach, razem 16 skrzynek (po 8 na wóz). Ponadto każdy wóz przewoził 4 skrzynki po 1260 naboi z amunicją w paczkach, oraz na jednym z wozów 1 skrzynkę niepełną a 800 naboi. Razem pluton dysponował zapasem 32000 naboi, tj. pełną należność dla oddziału wynoszącą 16 JO - po 4 JO na każdy karabin. Oprócz amunicji na jednym z wozów przewożono ładownik (maszynkę do taśmowania amunicji). Możliwe, że dla plutonu przewidziano także przyrządy do strzelania ogniem pośrednim, lecz nie udało się potwierdzić, czy kawaleria miała w zestawach należności takie wyposażenie.

uwagi:

• Początkowo planowano, że uzbrojenie szwadronu w jedną drużynę K.M. a 2 karabiny. W drużynie był też pomocnik rusznikarza i oceniacz odległości. W zatwierdzonym etacie liczbę karabinów podwojono wystawiając pluton z dowódcą oficerem i pocztowymi: luzakiem, ordynansem i zastępcą dowódcy plutonu, ale na skutek cięć obaj wymienieni funkcyjni zostali skreśleni.
• Ze względu na deficyt koni wierzchowych z góry zaprojektowano zaprzęgnięci do taczanek koni taborowych-pociągowych. Był to spory mankament organizacyjny, którego nie dało się wyeliminować. Oczywiście w trakcie mobilizacji, o ile warunki lokalne na to pozwalały, starano się zmobilizować do zaprzęgów konie wierzchowe. Z drugiej strony niedobór koni "W" był na tyle duży, że w niektórych szwadronach nawet sekcje liniowe musiały dosiadać koni "AL".
• Karabinowy miał stopień plutonowego tylko w 1-ym i 2-gim karabinie. Karabiny 3-ci i 4-ty miały dowódców w stopniu kaprala.